In de negentiende eeuw leeft alom de hoop dat de industrialisatie een einde zal maken aan de aanhoudende armoede, het structurele gebrek aan werk aan de onderkant van de samenleving en de verpaupering van dorpen en steden. Het tegendeel gebeurt, in ieder geval in Maastricht, met afstand de eerste industriestad van Nederland. De fabrikanten en de huisjesmelkers staan aan de basis van een nieuwe tijd en hebben vrij spel. Ze nemen de stad in een wurggreep. De gevolgen zijn tot de dag van vandaag merkbaar.

+ Lees verder op historiek.net ⇢

Er zijn twee nieuwe publicaties toegevoegd die u gratis kunt lezen/downloaden in ons digitaal Kenniscentrum.

+ Lees hier, Oose Maaskentj Deel 1 uit 1992 ⇢

+ Lees hier, Oose Maaskentj Deel 2 uit 1993 ⇢

De boekjes werden uitgebracht door Stichting Geschiedkunde "de Maaskentj" Die stichting werd op 3 juli 1986 opgericht en was gevestigd in Stein. 
Bijdragen werden geleverd door E. Erkens, Leon Lemmens, Arie Marchal, Jeu Notten, Guus Peters, Martin Pfeifer en John Penris. De boekjes van 70-80 pagina's kostten destijds 5 gulden ( euro 2,25)
Zover we kunnen nagaan is er geen vervolg op deze twee boekjes gekomen.

Ik kende Harry al voordat hij mij kende
In de jaren 80 was hij vrijwel de enige die artikelen en boekjes schreef over de lokale geschiedenis, de geschiedenis van de gewone man. Stambomen waren hier een belangrijk onderdeel van. Ik vond het jammer dat er weinig geschreven werd over mijn dorp, Elsloo. Reden voor mij om voorzichtig mijn grote voorbeeld Harry Strijkers te gaan volgen.

Gedeelde passies
In de jaren 80 werd ik medewerker van het Streekmuseum in Elsloo (nu Historiehuis van de Maasvallei) en daar ontmoette ik Harry voor het eerst persoonlijk. Van begin af aan hadden wij een klik en zaten op een lijn. Harry zat al in het bestuur en ik volgde hem hierin. Hij zat in veel organisaties en betrok me daarbij. Zo kwam ik via Harry in de Maasketen, waar ik weer een andere grootheid, Jean Knoors ontmoette. Zo werd ik ook lid van het Oranje Comite Stein waar Harry voorzitter van was.

Harry opende veel deuren voor mij persoonlijk maar ook voor het Streekmuseum Elsloo. De jaren ’90 waren niet de makkelijkste jaren voor de instandhouding van een klein museum. Van alle kanten lag het Streekmuseum onder vuur. Enerzijds werd er druk uitgeoefend om met het museum in Stein samen te gaan anderzijds moesten we ons bestaansrecht steeds bewijzen. Harry was paraat als er belangrijke beslissingen genomen moesten worden. Hij beredeneerde, besliste mee en verdedigde fanatiek de burcht. Ook schreef hij nog een boekje over ons bestuur bij het 50 jarig bestaan.

Bij ons beider werkgever DSM vonden we elkaar ook. In de jaren 90 werkten we in hetzelfde gebouw en smokkelden menig DSM-uurtje om bomen op te zetten over onze gemeenschappelijke passie: de historie van de Maaskant.

Veelschrijver
Harry heeft enorm veel geschreven. Te veel om op te noemen. Ik ben er trots op dat ik samen met hem het boek “De Stiefköppige Maaskentjers” heb mogen schrijven. We gaan deze ras Bourgondiër en vriend van de Maaskant missen. Er is veel om hem dankbaar voor te zijn en we gaan de weg volgen die hij heeft uitgezet.
Zonder “Harry de Striek” was de geschiedenis van de Maaskant nog steeds onder een dikke laag stof begraven.

Guus Peters
Historiehuis van de Maasvallei Elsloo

Sinds het Oekraïne is binnengevallen heeft Rusland duizenden kinderen meegenomen. De Russen zeggen dat de kinderen goed verzorgd worden en dat ze beschikbaar zijn voor Russische adoptie.

Maar het Internationaal Strafhof ziet deze deportaties terecht als een oorlogsmisdaad. Het heeft Poetin aangeklaagd voor onwettig transport en deportatie van kinderen.

Met Poetin herhaalt de geschiedenis zich. De Nazi's gingen hem voor met hun systematische kinderroof in Polen en andere veroverde gebieden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
De schattingen lopen uiteen van 20.000 tot 200.000 kinderen die door de Duitsers vaak letterlijk uit de armen van hun moeders werden gerukt. Een schamele 10% keerde na de oorlog terug naar hun ouders. De rest woont nu als 80-plusser in Duitsland, al dan niet op de hoogte van hun herkomst.... of heeft ondertussen het geheim het graf mee in genomen.

Overigens zijn er in de geschiedenis veel meer voorbeelden van systematische kinderroof te vinden, o.a. in het vroegere Ottomaanse (Turkse) Rijk.

 Meer over de kinderroof tijdens WOII

+ Lebensborn ⇢

+ Kinderen als geschenk voor de Führer ⇢

+ De wiegjes van Lebensborn ⇢

+ Nieuwe sancties voor Rusland om kinderroof ⇢

Afbeelding: historiek.net (embedded)

Kinderen voor Führer en vaderland

‘De Reichsführer verwacht niet bepaald dat je nu onmiddellijk, daar in het vroegere Polen, trouwt. Maar hij dringt er wel op aan dat je tijdens de lente een ernstige inspanning levert om een bruid te vinden. Tegen eind mei verwacht hij dat je verloofd bent’.

Lees verder op historiek.net ⇢

Waar laten we onze geschiedenis beginnen? Volgens de traditie bij de eerste geschreven bronnen of eerder, bij de eerste ‘beschaving’ of de eerste ‘cultuur’, de eerste werktuigen of zelfs de eerste mensen? Het verleden is immers niet alleen kenbaar uit de geschriften, uit archieven, kaarten, afbeeldingen, maar ook uit alle tastbare resten en sporen die de mensen in het verleden hebben achtergelaten, in en op de grond – het werkterrein van de archeologie.

Er is dus een lange periode vóór de conventionele geschiedenis waarin bodemvondsten onze enige bron van kennis zijn. Die tijd is ooit ‘prehistorie’ genoemd, maar op de keper beschouwd is dat een ongelukkige term – en hetzelfde geldt voor de Nederlandse vertaling ‘voorgeschiedenis’ – omdat die tijd gewoon deel uitmaakt van onze geschiedenis.

Lees verder op historiek.net ⇢

Maastricht wil dat de schedel van de mosasaurus die in de achttiende eeuw in de omgeving van de stad werd gevonden, terugkeert naar Limburg. In 1794 werd dit beroemde fossiel als oorlogsbuit door Franse troepen meegenomen naar Parijs. Daar is de schedel tot op heden als ‘nationaal erfgoed’ te zien in het Muséum National d’Histoire Naturelle.

Mosasauriërs waren grote zeereptielen die tot wel tien meter lang konden worden. Ze leefden aan het eind van het dinosaurustijdperk, ongeveer vijfenzestig miljoen jaar geleden. Maastricht was in die periode bedekt door een ondiepe tropische zee.

Lees verder op historiek.net ⇢

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden honderdduizenden Nederlanders tewerkgesteld in Duitsland. Deze dwangarbeid staat bekend als de Arbeitseinsatz (arbeidsinzet). Na de oorlog was het opsporen van tewerkgestelden een van de taken van het Informatiebureau van het Nederlandse Rode Kruis (NRK). Om die reden verzamelde het Rode Kruis gegevens over tewerkgestelden (en andere Nederlanders die in Duitsland waren) bij bedrijven, ziekenhuizen en gemeenten. Zo ontstond de Collectie Arbeidsinzet van het NRK.

Foto: razzia in Rotterdam (Niod/historiek.net embedded)

Vanaf 29-11-2023 kunt u op de website van het Nationaal Archief ⇢ zelf zoeken in de Collectie Arbeidsinzet van het Nederlandse Rode Kruis.

Deze collectie bevat onder andere gegevens over Nederlanders die gedwongen in Duitsland werkten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanwege de privacybescherming was de Collectie Arbeidsinzet lange tijd beperkt openbaar. Onderzoekers konden niet zelf in de collectie zoeken. Ze moesten een aanvraag indienen om onderzoek te laten uitvoeren door een medewerker van het Nationaal Archief. Dat is nu verleden tijd! Een groot deel van de collectie is vervroegd openbaar geworden, gedigitaliseerd én op naam te doorzoeken.
Maar helaas zijn niet alle tewerkgestelden in dit register te vinden omdat heel veel documenten verloren zijn gegaan.

Zoekt u informatie over een Nederlander die in Duitsland tewerk werd gesteld tijdens de Tweede Wereldoorlog?

Klik dan hier ⇢

Maar let op: wegens het groot aantal bezoekers aan de site wil die zeer regelmatig haperen; probeer het dan later nog eens. 

Deutsche gründlichkeit

Hieronder, tegengekomen in het archief, een toonbeeld van Deutsche gründlichkeit -alles precies vastgelegd- op het moment dat de geallieerden oprukken naar de grens.
Een Limburgse familie Verhagen die in september 1944 in Lövenich nabij Erkelenz verblijft. Wellicht geen gedwongen arbeidsinzet als de hele familie inclusief kinderen daar verblijft. Misschien een familie die daar is beland op zoek naar werk en inkomen; aangezien de kinderen geboren zijn in Heerlen, Deurne en Visé.
Hun 18-jarige zoon werkte op dat moment in de bruinkolenmijn of het energiebedrijf van RWE Brauweiler. Daar werkten -al dan niet gedwongen- in 1944 maar liefst 4.445 buitenlandse arbeiders (34% van het totaal)
In 2020 betaalde RWE 4,4 miljard euro compensatie aan nog levende dwangarbeiders.

Ook dit jaar heeft Historiehuis van de Maasvallei weer meegedaan aan Rabo ClubSupport. Met dank aan Rabobank en de ons steunende Rabo-klanten hebben we het mooie bedrag van euro 417,51 ontvangen. Bedankt daarvoor!

Soms leveren die kletsnatte herfstdagen nog wat moois op... zoals de ontdekking van de Google Arts & Culture website.

Je zou het van Google niet verwachten, maar het is een niet-commercieel initiatief. Zij werken samen met culturele instellingen en kunstenaars over de hele wereld. Samen is het hun missie om de kunst en cultuur van de wereld online te behouden en beschikbaar te maken, zodat deze voor iedereen, waar dan ook, toegankelijk is.

Op dit online platform kunt u afbeeldingen en video's van uitmuntende kwaliteit zien van kunstwerken en culturele artefacten van culturele partnerorganisaties over de hele wereld. Het platform bevat geavanceerde zoekmogelijkheden en educatieve hulpmiddelen.

⇢ Maak kennis met Google Arts & Culture

⇢ Collecties van honderden musea wereldwijd

⇢ Alle musea in de buurt

Leuk artikel over bezoek aan ons museum en de Oerboer-route door Mario van de Luijtgaarden op zijn reisblog "Vakantaseren"

De jager-verzamelaar is een mens die onderdeel uitmaakt van een cultuur waarin voedsel wordt verkregen door te jagen, vissen en foerageren (verzamelen). Deze levenswijze was typerend voor het grootste deel van de menselijke geschiedenis, voordat landbouw, veeteelt en stedelijke samenlevingen opkwamen.

De prehistorische jager-verzamelaar trok rond, jaagde als nomade op dieren en verzamelde voedsel. Als dit voedsel op een bepaalde plek schaars werd, reisde hij verder, op zoek naar nieuwe voedselbronnen. De jager-verzamelaar woonde dus niet lange tijd op één plek. Bezittingen waren er vrijwel niet. Leden van de rondtrekkende groepen bezaten niet meer dan ze konden dragen, zoals een kleine mondvoorraad voedsel, speren en bogen voor de jacht, vuursteen om vuur mee te maken of dode dieren mee te villen en kalebassen waarin water kon worden bewaard.

De eerste boeren

Revolutie
Tijdens de zogeheten neolithische revolutie, ook wel de eerste landbouwrevolutie, vestigde de prehistorische mens zich steeds vaker op een vaste locatie. Men ging dus sedentair wonen: op één vaste plek. Deze revolutie begon rond 10.000 v.Chr. in het Midden-Oosten en markeert de overgang van de tijd van jagers en verzamelaars naar boeren. De tot die tijd zwervende Natufiërs streken neer bij velden wild graan en ze besloten te blijven. Er groeide namelijk zoveel graan dat verder trekken helemaal niet nodig was.

Lees verder op historiek.net ⇢

De Bandkeramiekers (ca 6000 v.Chr.) worden als de eerste boeren in Nederland aangemerkt.

Elke eerste maandagvan de maand kunt u weer genieten van een dia-lezing in het Maaslandcentrum. IVN Elsloo tekent voor de organisatie. Aanvang steeds om 20.00 uur en de entree is gratis!

Dialezingen het komende winterseizoen.

Maandag 2 oktober 2023
Guus Peters met dia-lezing "Vikingen op de Maas"

Onderzoek naar locatie Vikingenkamp wijst nu toch nadrukkelijk naar Elsloo. De Vikingen (of Noormannen) overwinterden in het jaar 881 in Limburg. Maar waar? Dat is al heel lang een discussiepunt. Asselt (aan de Maas tussen Roermond en Swalmen) of Elsloo (aan de Maas bij Stein)?
De Belgische wetenschapper Bart Van den Bossche deed er onderzoek naar met medewerking van Guus Peters, als streekhistoricus verbonden aan Historiehuis van de Maasvallei.
En dat levert op dat het Vikingenkamp bij Elsloo (Hasloa, ook wel Ascloa, Ascloha) gelegen moet hebben.
Op de foto: bijl en speerpunten uit de tijd van de Vikingen, gevonden in de Maas nabij Elsloo. Te zien bij De Vondstin Heerlen.

Ook dit jaar doet Historiehuis van de Maasvallei weer mee aan Rabo ClubSupport. U kunt stemmen van 4 september tot en met 26 september 2023. Mogen wij aub uw stem?

Iedereen verdient een club of een vereniging; zoals bijvoorbeeld een museum. Het is vaak als een 2e huis. Een plek waar je elkaar ontmoet, elkaar sterker maakt en helemaal jezelf kunt zijn. Kortom: verenigingen zijn onmisbaar.
Daarom helpt Rabobank hen graag met kennis, netwerk en geld om hun ambities te realiseren.

KLIK HIER ⇢ voor meer informatie en om te stemmen.  Log in op Rabobank Online Bankieren. Dan worden de stemknop en de selectie verenigingen uit onze regio Zuid-Limburg West zichtbaar.
Zoek dan naar "Streekmuseum Elsloo" omdat wij nog als zodanig vermeld staan.  Zoek nog 2 andere verenigingen die je wilt steunen. Ontzettend bedankt alvast!!

Zolang er een verleden is om op terug te kijken, is er ook een toekomst om naar uit te kijken
In juni 2021 is de naam van de stichting "Streekmuseum Elsloo" gewijzigd in "Historiehuis van de Maasvallei". Met deze naamswijziging willen wij duidelijk aangeven dat we meer zijn dan alleen een streekmuseum, al zal het museum de basis blijven onder alle activiteiten. In het Historiehuis is ook een kennis- en informatiecentrum gevestigd over de Nederland-Belgische Maasvallei, met veel informatie en inspiratie.

In 2009 vierde het Streekmuseum in Elsloo haar 50 jarig jubileum, en dat is niet ongemerkt voorbij gegaan. Voor het publiek werden op 5 april en 13 september 2009 twee bijzondere uitvoeringen gehouden van “Aelse 1925”. 

De oprichting

Al in 1957 smeedde een drietal mannen plannen voor een museum in Elsloo. Aanleiding was de restauratie van de in verval geraakte, voormalige schippersbeurs. Vanaf deze tijd werd al begonnen met het verzamelen van voorwerpen, die bruikbaar waren voor het museum. En op 28 februari 1959 werd de Stichting Streekmuseum de Schippersbeurs in het leven geroepen.
Niet lang hierna werd het stichtingbestuur in de gelegenheid gesteld om de twee mooi gelegen schilderachtige huisjes Op de Berg aan te kopen. In september 1959 werd begonnen met de restauratie van deze panden. Beide woningen verkeerden in een vervallen staat. Tijdens de werkzaamheden kwamen bij het wegkappen oude open haarden te voorschijn. Na de restauratie werden de huisjes ingericht, zoals ze in de vorige eeuw werden bewoond. 

Ontwikkeling van het streekmuseum 
De weinig geruchtmakende verdwijning van een groot deel van de oude westelijke woonkern van Elsloo in 1935 tengevolge van de aanleg van het Julianakanaal, heeft bij de “verdreven” inwoners, waarvan dus een groot deel elders in de gemeente onderdak moest vinden, generaties lang grote indruk nagelaten en wellicht het gevoel voor geschiedenis aangescherpt .

Voor de ontwikkeling en beleidsvorming met betrekking tot het Museum is de gevonden huisvesting van essentiële betekenis geweest. Immers de ligging en de aard van deze huisvesting bracht met zich mee, dat het museumcomplex zelf met zijn directe omgeving het karakter kreeg van een openluchtmuseum. Logisch dat de twee eenvoudige, eeuwenlang bewoonde huisjes zonder veel ingrepen een beeld moesten geven van: leven, wonen en werken in Elsloo  en de rest van de Maasvallei van 1650 tot 1950.

Een periode dus met een duidelijk af te bakenen verzamelrichting. Een homogene periode ook die vrijwel definitief is afgesloten met de doorbraak van het tijdperk van technologie, welvaart en ingrijpende cultuurveranderingen. Een lange periode die nog slechts bij weinigen uit eigen ervaring bekend is, maar een bijna volkomen vreemde wereld voor de jongeren van nu en zeker voor toekomstige generaties.
Het Streekmuseum van Elsloo wil en kan de herinnering aan deze vroegere tijden bewaren uit respect voor onze voorouders, maar vooral ook om een zeer concreet beeld van onze geschiedenis te kunnen voorhouden aan nieuwere generaties, die vaak erg weinig weten van het verleden, van hun wortels. Zeker als men bedenkt dat wanneer het verleden niets betekent voor het heden, wat betekent het heden dan voor de toekomst?

Foto Leo Everard

een deel van de medewerkers in 2009: straattheater Aelse 1925 bij gelegenheid 50-jarig bestaan museum

In 2009 bestond het museum 50 jaar. Er werden verschillende evenementen georganiseerd om deze mijlpaal te vieren. Zo was er de onthulling van een plaquette met daarop de namen van de stichters van het museum.
Tijdens het Museum- en Monumentenweekend werd in en rondom het museum het verleden herbeleefd met straattheater door de vrijwilligers van het museum. Zij voerden de bezoekers terug naar het cultureel, religieus en huiselijk leven rond 1925.
Dit spel genaamd Aelse 1925 speelde zich af in en rondom het streekmuseum en was daarom dan ook geen gewoon toneelstuk, maar gaf de bezoeker een inkijk op de alledaagse gebeurtenissen uit vroegere tijden.
Tijdens het spel waren ook verschillende oude ambachten te zien, zoals dit gewoon was anno 1925 in een dorpje langs de Maaskant. De damesgroep “De Bésjen” uit Stein was ook van de partij; zij gaven een mooi beeld van de klederdracht in deze omgeving begin vorige eeuw. Op beide dagen mochten wij heel veel bezoekers verwelkomen: het was een groot succes!

Ter ere van het jubileumjaar schreven Harrie Strijkers en Guus Peters het boek: De stiefkoppige Maaskènters, een boek over leven en overleven in de Maaskant. Al enkele dagen na de presentatie in het Maaslandcentrum was er in de hele gemeente geen boek meer te krijgen. Er komt geen tweede druk van het boek; daarom kunt u het hier lezen en/of downloaden >

“Op het netvlies gebrand” is een prachtig naslagwerk vol historische en nog nooit eerder gepubliceerde teksten en foto’s van de oorlogsjaren in Stein, Meers, Maasband en Elsloo.
Het bijna 500 pagina’s tellende boek geeft een uniek beeld van de oorlogsjaren tussen 1939 en 1945 in betreffende dorpen tijdens de Duitse inval, de bezetting en de bevrijding. De persoonlijke verhalen beschrijven het leven tijdens de oorlogsjaren op indringende wijze.

Het boek kwam in 2020 uit ter herdenking van 75 jaar bevrijding van de gemeente Stein. Het boek is uitverkocht. Om iedereen er van te laten genieten en kennis te vergaren is het online gezet. U kunt het HIER downloaden/lezen >

Lambert Gouder de Beauregard met zijn vrouw Mechtildes Lemmens voor de Schippersbeurs, dat is het pand rechts naast het Streekmuseum. Lambert (1890) en Mechtildis (1883) trouwden op 21 juli 1911 in Elsloo. Zie hier hun stamboom >

In de serie "Erfgoed Stein" een aflevering vanuit Terhagen. Guus Peters informeert ons over de historie en cultuur van dit stukje puur natuur uit onze Gemeente Stein.
Met dank aan Stein Lokaal. 

Wie beschikt over informatie of foto’s van onze Elsloose vaders/opa’s die in de jaren 1944-1945 met het Amerikaanse leger of andere geallieerde legers, Duitsland zijn binnengetrokken?

We hebben wel fotomateriaal maar weten niet iedereen te plaatsen. Wellicht herkent u uw vader/opa. Graag willen we uw verhalen en foto’s verzamelen, maar we gaan ook inventariseren wie zich allemaal zich aangesloten heeft en waar ze zijn geweest.
We willen dit stuk vergeten geschiedenis graag onderzoeken en vastleggen.

U kunt ons bereiken via email guuspeters536@hotmail.com of info@hermanjanssen.nl

Via John Peters ontvingen wij uit de collectie oorlogsfoto's van B. van Bronkhorst uit Limbricht 2 unieke foto's. Ze zijn gemaakt tussen 11 en 14 mei 1940 als Duitse legereenheden over een pontonbrug bij Elsloo over de Maas richting Kotem trekken.

Tevens plaatsen wij enkele andere foto's over het begin van de oorlog in en om Elsloo. O.a. van de opgeblazen brug over het Julianakanaal, waarmee de Duitse opmars richting België vertraagd werd, zij het niet voor lang. 
Meer over de oorlog in Elsloo en omgeving vindt u in het boek "Op het netvlies gebrand" uitgegeven door Streekmuseum Elsloo en Stichting Erfgoed Stein, mei 2020.

Opgeblazen brug over Julianakanaal te Elsloo, mei 1940, foto vanaf noorden genomen (Foto uit collectie Willem Pesch, klik voor vergroting)

Opgeblazen brug over Julianakanaal te Elsloo, mei 1940, foto vanaf zuiden genomen (Foto uit collectie Willem Pesch, klik voor vergroting)

 
Op de foto: weghalen van de brugstukken van brug Elsloo. 

De onderstaande foto's stammen uit het boek "Unser weg zum Meer" uitgegeven in 1940. Als wij daarmee onverhoopt copyrights schenden, horen wij dat graag van de eigenaar. 

Opgeblazen brug te Elsloo

Duitse eenheid tussen Julianakanaal en Maas bij Elsloo

Pontonbrug over de Maas bij Elsloo

Marsroute van een Duitse eenheid richting België

Consortium Grensmaas gaat tussen 2020 en 2024 een nevengeul aanleggen nabij de Maasband om de rivier meer stroomgebied te geven bij hoog water.

Het Maasband Project is een initiatief van een team onderzoekers die voor en tijdens deze werkzaamheden onderzoek gaan doen naar landschapshistorische elementen.

Doelen:
- Lokaliseren en documenteren van landschapshistorische elementen
- Achterhalen van de historische maaslopen (Oeverendijk, Geerlinkxkuil)
- Achterhalen van de historie van de Maasband
- De toponiemen opnieuw onderzoeken en documenteren
- Landschap Biografie
- Het betreft een Citizen Science project binnen de kaders van het academisch project Landschapsbiografie van de Maas van het universiteit van Maastricht en het Limburgs Museum. In team zitten ook vertegenwoordigers van Streekmuseum Elsloo en Stichting Erfgoed Stein.

Volgens een register uit 1776 bleek dat er onenigheid was over de ligging van de grenzen en is gezocht naar een grenssteen die in de Maasband nabij Claesens-Dries uit Vucht aanwezig moest zijn. Die steen bleek echter op 3 juni 1776 niet door afgevaardigden van Vucht aangewezen te kunnen worden. Vervolgens zijn op 4 juni 1776 door gerechtsbodes uit Elsloo, Stein, Eijsden en Vucht verwoede pogingen gedaan en werd diep gegraven naar de grenssteen, maar deze werd niet gevonden.

Maar....op 2 maart 2020 is er wederom gezocht naar de Blauwe Steen/ Gebrande Stein.... en hij is gevonden! Op nog geen 2 meter vanaf de plaats waar het Maasbandprojectteam hun paaltje plaatsten werd een Blauwe Grenssteen gevonden 50 cm onder het maaiveld

Meer informatie >

1e exemplaar ‘Op het netvlies gebrand’ aangeboden aan Burgemeester Leurs-Mordang en Wethouder van Mulken op vrijdag 24 april 2020

Tijdens een aan de omstandigheden aangepaste ceremonie op het gemeentehuis hebben enkele leden van de Werkgroep 75 Bevrijding het boek “Op het netvlies gebrand” aangeboden aan respectievelijk burgemeester Leurs-Mordang en wethouder Van Mulken.

Het betreft een uniek naslagwerk vol historische en nog nooit eerder gepubliceerde teksten en foto’s van de oorlogsjaren in Stein, Meers, Maasband en Elsloo.
Het bijna 500 pagina’s tellende boek geeft een uniek beeld van de oorlogsjaren tussen 1939 en 1945 in betreffende dorpen tijdens de Duitse inval, de bezetting en de bevrijding. De persoonlijke verhalen beschrijven het leven tijdens de oorlogsjaren op indringende wijze. De uitgave is in een beperkte oplage gedrukt.

Mocht U het boek willen bestellen: de beide musea hebben besloten, mede door de coronacrisis om de voorinschrijving te verlengen tot 1 augustus 2020.

‘Op het netvlies gebrand’ uitverkocht !

In 2019 en 2020 vieren we de 75-jarige bevrijding van de gemeente Stein.
Met deze viering realiseren de Stichting Erfgoed Stein en Stichting Streekmuseum Elsloo zich, dat er binnenkort geen ooggetuigen van de Tweede Wereldoorlog meer zullen zijn.

[widgetkit id="32" name="Boek - Op het netvlies gebrand"]

Om deze ooggetuigen de kans te geven hun verhaal vast te leggen, zijn wij op zoek gegaan naar de herinneringen aan de oorlog in onze gemeente. Met als resultaat een uniek naslagwerk vol historische en nog nooit eerder gepubliceerde teksten en foto’s van de oorlogsjaren in Stein, Meers en Elsloo. 

Het bijna 500 pagina’s tellende boek geeft een uniek beeld van de oorlogsjaren tussen 1939 en 1945 in betreffende dorpen tijdens de Duitse inval, de bezetting en de bevrijding. De persoonlijke verhalen beschrijven het leven tijdens de oorlogsjaren op indringende wijze.

Guus Peters:" Dit boek is uniek ! We waren totaal verrast dat er nog zoveel materiaal bestond. En dat zoveel is gebeurd waar we nooit van hadden gehoord. We wilden dit voor het nageslacht niet verloren laten gaan en openbaar maken. Het zijn de verhalen van de gewone mensen uit Stein, Elsloo en Meers in een ongewone periode. Vandaar ook de omvang van het boek.
Persoonlijke dagboeken, beschrijvingen van situaties, unieke foto's etc. Het zijn ook de verhalen die antwoord geven op de vragen die men de ouders of grootouders nog wilde stellen en de belevenissen waarover ze zwegen.

De uitgave is in een beperkte oplage gedrukt en is inmiddels uitverkocht!  

Een gezamenlijke uitgave van Stichting Erfgoed Stein en Stichting Streekmuseum Elsloo.

In de Volkskrant van 23.10.2019 staat een artikel "Bontkraag van muizenvacht: zo inventief was mode in de oorlog" geschreven door Cécile Narinx, de uit Maastricht afkomstige mode-expert en journaliste. 

Ook het Streekmuseum Elsloo heeft een echte "oorlogsmantel" in haar collectie. Deze is gemaakt van zogenaamde oorlogsdekens afkomstig van de geallieerden. Gelukkig ligt die niet in of ander depot omringd door mottenballen. Deze jas wordt zeer regelmatig door Angela Coumans-Voncken geshowd tijdens de tientallen nostalgische modeshows bij verpleeg- en verzorgingshuizen, seniorenclubs etc..

Op bovenstaande foto ziet u haar samen met een geallieerde soldaat, gespeeld door Piet Pijpers, tijdens onze nostalgische modeshow. Telkens als deze jas geshowd wordt krijgen de vrijwilligers van het Streekmuseum te maken met enthousiaste en zelfs emotionele reacties.

Geweldig dat het Streekmuseum zo'n item bezit en kan tonen.

Deze (fiets)route van 28 km voert u langs een aantal plekken binnen de gemeente Stein, waar tijdens WO II historisch van belang zijnde feiten zijn gebeurd.

Route
De routebeschrijving met de daarbij vermelde historische punten (in rood op routebeschrijving vermeld) start bij het Streekmuseum in Elsloo. Omdat de route een complete lus vormt kunt u echter op een willekeurige andere plek starten. Raadpleeg hiervoor het kaartje.

De routebeschrijving kunt u hier downloaden >

Vrijwilligerswerk
De 28 km lange herinneringstocht is een initiatief van de werkgroep 75 jaar bevrijding Stein onder voorzitterschap van de gemeente Stein. De route met bijbehorende korte omschrijvingen van markante geschiedkundige plekken, die een rol hebben gespeeld in de 2e wereldoorlog, is tot stand gekomen door vrijwilligers van Stichting Streekmuseum Elsloo, Stichting Erfgoed Stein en Stichting Vrijheid Urmond.

Exposities
Tijdens de fietsroute komt u langs diverse locaties over de gebeurtenissen welke in de oorlog en de bevrijding hebben plaatsgevonden. De exposities in de verschillende musea en “Bie Gerda” zijn samengesteld met materiaal uit lokale archieven, en uit tijdelijk beschikbaar gesteld materiaal van diverse privéverzamelingen. In de beschrijving zijn horecagelegenheden opgenomen. 

Informatie
Voor meer informatie m.b.t. openingstijden en uitvoeriger beschrijvingen zie de onderstaande websites. Hier vindt u ook informatie over speciale publicaties m.b.t. 75 jaar bevrijding in de gemeente Stein.

www.streekmuseumelsloo.nl 

www.stichtingerfgoedstein.nl 

www.vrijheidurmond.nl

Voor openingstijden van de exposties Bie Gerda zie: www.dorpsdagvoorzieningmeers.nl 

Geschreven door Thei Hanssen, in september 1945 enkele maanden na zijn terugkeer uit Duitsland, waar hij in het kamp zat tussen augustus 1944 en april 1945. Beek, Stein, Elsloo en omgeving werden op 18 september 1944 bevrijd door de Amerikanen.
Thei Hanssen is geboren in Beek op 2 juni 1924 en overleden op 3 februari 2012. 
Van 1952 tot 1986 hadden hij en zijn vrouw Mia Voncken in Elsloo een groente- en levensmiddelenwinkel "In de blauwe druiventros". Tot 1955 aan de Stationsstraat (waar nu Heijthuijsen Touringcars is gevestigd) en vanaf 1955 in hun nieuwe pand aan Dorine Verschureplein 16.

Opgepakt in Stein
Vroeger werden in het Missiehuis in Stein op 15 augustus priesters gewijd. Uit het hele land kwamen daarvoor familieleden om de plechtigheid bij te wonen. Zo ook op 10 augustus 1944. 

Er kwamen verschillende personen met de trein, die uiteraard koffers bij zich hadden. Ze kwamen bij ons thuis vragen of er een mogelijkheid was om met de koffers naar Stein vervoerd te worden. Mijn familie woonde tegenover het station Beek-Elsloo en we hadden een café, groentehandel en fietsenstalling.

Met paard en wagen, waarop de mensen met de koffers plaats namen, werd aan de reis begonnen, een buurjongen (Jan Laumen, zoon van de Stationschef) en ikzelf. In Stein "op 't Keerend" op de hoek bij bakkerij Gübbels, kwamen er plotseling Duitse soldaten met geweren vanachter de muren vandaan. Ik moest van de wagen afkomen en meegaan. Jan Laumen is naar huis gegaan en heeft thuis bericht dat ik bij een razzia was opgepikt. 

Ik werd naar een nabijgelegen grindkuil gebracht waar militaire wagens en verschillende soldaten stonden. In een hoekje zat nog een opgepakt persoon, daar kwam ik dus bij te zitten. Het was Hub Visschers uit Stein; hij had niet veel te missen want hij was al in Duitsland geweest en gevlucht. Hij zei maar steeds "hier komen wij niet levend uit". Ik probeerde hem moed in te spreken, maar dat hielp niets. Hij wist blijkbaar wel beter. Mijn gewaarschuwde vader kwam met de fiets aan maar was net te laat.

Wij werden met een militaire vrachtwagen afgehaald en naar Elsloo gebracht, waarbij bij het gemeentehuis nog iemand werd opgeladen, dat bleek Jan Hoeveler te zijn. En toen kwam mijn vader weer aanfietsen, maar de wagen vertrok weer, dus weer te laat.
Vervolgens ging het naar Beek, daar werd nog iemand opgeladen, Lei Hendriks. Hij was wielrenner en gehuwd met Mej. Pepels uit Stein (zus van wielrenner Lei Pepels).
Vader kwam er weer aan op de fiets en kon nu een pak boterhammen op de wagen gooien. 

Hoeveler heb ik nog meerdere malen gezien in de gevangenis en later in de kampen. Ik zag hem voor 't laatst toen ik vanuit het ziekenhuis terug kwam in kamp Keulen. Lei Hendriks heb ik alleen nog in Maastricht bij de ondervraging en in de gevangenis gezien, daarna ben ik hem uit het oog verloren. Hij moet wel nog meegegaan zijn naar Duitsland, want hij vertelde na zijn thuiskomst dat hij mij nog had gezien een paar maanden daarvoor in het kamp Keulen en dat ik er zeer slecht aan toe was. Hij vertelde bij mij thuis dat ik waarschijnlijk niet meer leefde. Hij was toen al een hele tijd thuis. Hij is later met zijn vrouw geëmigreerd.

Gestapo Maastricht
In Maastricht aangekomen werden we ondervraagd in het Witte Huis, het hoofdkwartier van de Gestapo met aan het hoofd Nitsch, een beruchte SD-er en de SD commandant Ströbel. Bij de ondervraging ging het er nogal ruw toe. Als je niet vlug wat zei, als iets gevraagd werd dan kreeg je een stomp in je maagstreek of een slag in je gezicht. Er waren een stuk of vijf SD-ers in die kamer, maar Nitsch deed het woord. Ze zaten met 2 man achter een tafel en er stonden 3 man aan de deuren. Er waren ook nog een paar soldaten met geweren, die in de gang en buiten liepen.

Op de foto helemaal links Nitsch en 4^e van links Ströbel (klik voor vergroting)

Lees het hele verhaal >

Het Streekmuseum, volgens velen een van de fraaiste monumenten in Elsloo, is tijdelijk aan het zicht onttrokken door steigers en doeken. De voorgevel wordt gerestaureerd, twee jaar nadat een bedrijf de muur van baksteen en mergel veel te rigoureus had gereinigd en flink beschadigde. 

De aannemer, een schildersbedrijf en de gemeente gingen behoorlijk in de fout. De Limburger, 15.03.2019 >

Tijdens de werkzaamheden is het museum op de reguliere openingsdagen gewoon geopend. Mooi meegenomen dat de entreeprijs daardoor tot 7 september 2019 slechts 2 euro bedraagt, in plaats van de gebruikelijke 4 euro.

Naar verwachting staat het museum er vanaf 7 september weer tiptop op. Juist op tijd voor de Bevrijdingsexpositie en het Museumweekend op 15 september.

Een onderaannemer van een ingehuurd schildersbedrijf heeft bij het verwijderen van hardnekkige oude verflagen de voorgevel dermate beschadigd dat deze nu grondig gerestaureerd moet worden.

De gemeentelijke Welstandscommissie heeft het herstelplan van het schildersbedrijf afgekeurd en het college van B & W geadviseerd een herstel- en onderhoudsplan door professionele partijen te laten maken. Zowel het schildersbedrijf als de onderaannemer zijn door de gemeente (eigenaar van het complex) aansprakelijk gesteld.

klik voor vergroting op afbeelding

Werk aan gevel Streekmuseum stilgelegd

Tijdens straalwerkzaamheden aan de eeuwenoude gevel van het Streekmuseum zijn niet alleen verfwerk en voegen verwijderd, maar ook stukken mergel en veldbrandsteen. Eigenaar en opdrachtgever de gemeente Stein heeft het werk tot nader order laten stil leggen en onderzoekt of zij de aannemer aansprakelijk kan stellen voor de schade.

Guus Peters, aleserloog en bestuurslid Streekmuseum, betreurt het voorval. Tegelijkertijd relativeert hij het, want volgens hem is de gevel de afgelopen 300 jaar in fasen gebouwd en al vaak hersteld en gewijzigd. Daarom moeilijk aan te geven wat de historische en monumentale waarde is. "De gevel was niet voor niets geverfd en dat was ook nu weer de planning; daarna ziet ie weer prima uit!" (klik voor vergroting op onderstaand artikel uit De Limburger)

Donderdag 19 juli 2018 heeft de gouverneur van Limburg in het kader van zijn surprise-toer 2018 het Streekmuseum in Elsloo bezocht. Het idee achter de surprise-toer is om te kijken welke passie medewerkers van de provincie hebben naast hun reguliere werkzaamheden. Zodoende heeft hij donderdagmiddag Anita van Mulken bezocht in het museum; zij is milieuadviseur voor de provincie, maar daarnaast ook de secretaris van het Streekmuseum.

Op de foto: Anita en haar baas, gouverneur Theo Bovens (klik voor vergroting)

Anita en de voorzitter van het museum Hugo Luijten hebben de gouverneur rondgeleid in het museum en daarbij ook de plannen voor de toekomst uit de doeken gedaan. Het werd al snel koffietijd en deze hebben we in de herinneringskeuken samen met enkele vrijwilligers van het museum en gasten van het museum gedronken, met een stukje vlaai natuurlijk. De gasten van deze dag zijn woonachtig in La Famille in Elsloo en zij komen geregeld naar het museum om in de herinneringskeuken (keuken is in jaren 50 stijl) letterlijk herinneringen op te halen aan hun jongere jaren. Na een gezellige babbel ging de gouverneur ook heel geduldig met de bewoners op de foto.

Op de foto: de gouverneur aan de vlaai met bewoners en vrijwilligers van La Famille (klik voor vergroting)

Daarna hebben we de heer Bovens in onze net geopende nieuwe expositieruimte rondgeleid, waar wij ook terecht trots op zijn. Hij sprak ook enkele keren zijn bewondering uit voor het werk en de passie waarmee bestuur en vrijwilligers het museum levend houden.

De gouverneur vindt het museum dan ook méér dan een streekmuseum, hij noemt het een Historiehuis. Wij vinden dit een groot compliment en zijn er dan ook trots op. 
Het was erg bijzonder om een middag de gouverneur in het museum op bezoek te hebben.

Op de foto: Gouverneur Bovens krijgt tekst en uitleg van voorzitter Hogo Luijten (klik voor vergroting)

Op zondag 1 juli 2018 is de nieuwbouw van het Streekmuseum Elsloo officieel geopend.

Jan Pijpers helpt wethouder Gina van Mulken een handje bij de opening

Na een gedegen voorbereiding en veelvuldig overleg met deskundigen is het gelukt de plannen van de werkgroep inrichting nieuwbouw, bestaande uit vrijwilligers van het museum, te realiseren.

Volgens het principe van "storytelling" wordt aandacht besteed aan diverse aspecten van het leven langs de Maas en wordt de culturele erfenis van onze voorouders bewaard als verbindend element voor volgende generaties van beide Maasoevers.

Foto's: Henk Helwig, klik voor vergroting

Het publiek is vanaf dinsdag 3 juli op de gebruikelijke openingstijden van harte welkom in de nieuwbouw (tegen de oude entree prijs)

Tijdens het Monumentenweekend op 9 september is Open Dag, met gratis toegang, speurtocht door het museum voor kinderen en het historisch spektakel Aelse anno dertiger jaren.

Hieronder een reportage van Lokale Omroep Stein over de opening.

https://www.youtube.com/embed/8ZC8Swkt_lw

Hoogste punt bereikt

Update 24.06.2015

Op woensdag 24 juni 2015 was er een feestje bij het Streekmuseum Op de Berg in Elsloo: het hoogste punt van de nieuwbouw werd bereikt en traditiegetrouw wordt daar door bouwend Nederland een glaasje op gedronken.

De verwachting is dat het publiek tijdens Open Monumentendag op zondag 13 september een kijkje kan nemen in de dan nog kale nieuwbouw. Daarna zullen de medewerkers met de inrichting beginnen.

Nieuwbouw gestart

Op maandag 27 januari 2015 werd om 16.00 uur het officiële startschot gegeven voor de nieuwe aanbouw van het Streekmuseum. Aanwezig waren wethouder Fiddelers. Loek Nieuwendijk, cultuurambtenaar gemeente, Ralph Lahay, architect, de projectleider en uitvoerder van de aannemersbedrijf BRM BOUW en namens het museumbestuur, Hugo Luijten, Jan Nijsten en Jan Pijpers.

Omdat het heel slecht weer was, werden er korte toespraken gehouden door Hugo en de wethouder. Als openingshandeling onthulde de wethouder de spandoeken met tekening van de nieuwbouw en uitvoerders van het project.
De start werd bezegeld met een handdruk van onze voorzitter Hugo Luijten met wethouder Fiddelers.

Inmiddels is de tuin afgegraven en kan spoedig met betonwerk etc begonnen worden.

Vanwege de zeer grote belangstelling heeft het Streekmuseum besloten de tentoonstelling over wielrennen in het Maasland te verlengen tot 1 februari 2018.

Oud-wielrenners Henk Steevens en Bennie Keulen (nu perschef bij het team van Tom Dumoulin)

Veel oud-wielrenners, vaak met kinderen en kleinkinderen, wielerliefhebbers uit het hele land en meer dan 1500 andere belangstellenden hebben de tentoonstelling in het nieuwe gedeelte van het museum reeds bezocht en herinneringen opgehaald bij de beelden en souvenirs van weleer.
De herkenbaarheidsfactor bij de bezoekers is hoog en de verhalen van vroeger over de Tour de France, de Ronde van Elsloo, de A van Stein, de doorkomsten van de Amstel Gold Race, de Ronde van Limburg en de triatlon zorgen voor een geanimeerde sfeer in het museum.

Zo ook afgelopen zaterdag, de elfde van de elfde, toen de rasechte carnavalist Henks Steevens zijn vroeger pupil Bennie Ceulen samen met Maria Heijen, museumgids, een rondleiding gaf.
Bennie had tijd gevonden ondanks zijn drukke werkzaamheden als pr chef voor de ploeg van Tom Dumoulin om zijn oud-ploegleider te bezoeken. Hij stak zijn enthousiasme niet onder stoelen en banken en liet weten "een mooie en interessante expositie" gezien te hebben. Ook voor de rest van het museum had hij "veel complimenten"

De tentoonstelling is te zien gedurende de openingstijden van het museum op dinsdag, woensdag, donderdag van 13.00 uur tot 16.00 uur en op zondag van 14.00 tot 17.00 uur

Met dank aan Merel Visscher en Harry Heuts van De Limburger. 

Op zaterdag 16 september is de tentoonstelling "Wielrennen aan de Maas" op bescheiden wijze officieel geopend door Henk Steevens.

Sjefke Janssen, Henk en Harie Steevens en (import Elslonaar) Jan Nolten hebben Elsloo onuitwisbaar op de wielerkaart gezet. Hier kunt u alvast een indruk krijgen >

Middels een vijftigtal foto's en memorabilia wordt aandacht besteed aan wielrenners uit de jaren '40, '50 en '60 die Elsloo en Stein nationaal en internationaal op de kaart hebben gezet. De tentoonstelling ondersteunt het initiatief van de werkgroep Domein Elsloo (onderdeel van Dorpsplatform Elsloo) om te komen tot een wielrennen-monument aan de Maasberg. 

Ook L1 TV besteedde aandacht aan de expositie middels bovenstaande reportage.

Kampioenen als Sjefke Janssen, Jan Nolten en Harrie Steevens woonden in Elsloo. Foto's, fietsen en historische memorabilia herinneren aan die glorietijden in het wielrennen.

Volgens Hugo Luijten, voorzitter van het Streekmuseum, heeft dat opmerkelijke talent een geografische verklaring. "De dorpen langs de Maas waren heel lang afgelegen dorpen. Ze lagen met hun neus naar de Maas, en niet naar de dorpen daarachter. Dat betekent dat zich een eigen typische Maaslandse mentaliteit heeft ontwikkeld. Dat is een mentaliteit van aanpakken. Elsloo was niet al te rijk, dat betekent dat je nergens bang voor moet zijn, en hard moet aanpakken. Die onverzettelijkheid en doorzettingsvermogen typeert de Maasstreek."

De voorzitter van het Streekmuseum pleit voor een wielermonument onderaan de Maasberg. "Iedere belangrijke Limburgs wielerstad heeft dat, wij hebben niets. Daarom ondersteunen we het initiatief van het Domein Elsloo om een wielermonument te plaatsen op de Maasberg".

(na starten video, klik op icoon rechts voor volledig scherm)

Deze documentaire uit 1918 over Zuid-Limburg bestaat uit vier delen. Oorspronkelijk waren ze bedoeld voor het onderwijs.

De film "Maastricht" bevat beelden van de Maas, de (binnen)stad en de Sint Pietersberg.

"Landbouw en veeteelt in Limburg" toont het glooiende Limburgse landschap met zijn boerenhoeven.

"Mergel-industrie" is een reportage van een belangrijke Limburgse bedrijfstak. In de mergelrotsen in Zuid-Limburg zijn gangen uitgehouwen voor het winnen van mergelsteen, dat al eeuwen wordt gebruikt voor het bouwen van huizen. De mergel wordt gezaagd en daarna vervoerd in treinen en boten. Fijne mergel wordt gebruikt als meststof.

"Valkenburg en omgeving" begint met idyllische plaatjes van Valkenburg en omgeving. Daarna gaan we met de trein van Valkenburg naar het Vierlandenpunt bij Vaals en passeren o.a. Bemelen, Gronsveld, St. Geertruid, Mheer, Gulpen en Slenaken.

Donderdag 11 mei is het exact 150 jaar geleden dat de Nederlands provincie Limburg werd opgericht. Dat was dus in 1867.

Hierover is de laatste tijd al een en ander gepubliceerd, maar desondanks voor velen toch onduidelijk. Dit feit is voor Limburg natuurlijk heel belangrijk geweest. Vanaf toen kwamen we namelijk definitief bij Nederland.
De vraag is waarom zijn we dan toch bij Nederland en niet bij België gekomen ? De uitleg hiervan is niet eenvoudig.

Limburg heeft als eenheid in het verleden nooit bestaan eigenlijk is het gebied een uitsnede zijn van het gebied tussen Keulen en de Vlaanderen. Vanaf de oudheid tot eigenlijk nu loopt door dit gebied een grote handelsweg die twee belangrijke economische centra in Europa verbond.

Ooit liep een van de hoofdverbindingen via de brug van Maastricht. Gelegen op het snijpunt van de Maas als verbinding tussen Noord Frankrijk en tussen Holland en Duitsland met Vlaanderen was Maastricht een strategisch punt van groot belang, men noemde haar “de ijzeren stad”. Iedereen die de Nederlanden wilde veroveren, moest eerst Maastricht in handen zien te krijgen.

Dat is de reden dat in de 80 jarige oorlog de Hollanders Maastricht veroverden en grote gebieden rondom Maastricht bezetten. Ook diende men er een weg langs de Maas daar naar toe te hebben en werden ook de steden Venlo en Roermond bezet. De Hollandse aanwezigheid in deze streken had dus een puur strategische reden. Niet in de laatste plaats om zich te verdedigen tegen de Franssen die het schatrijke, brutale Holland steeds wilden veroveren.

Dan komen in de winter van 1794 de Franssen die het huidige België en Nederland inlijven.... Lees meer

Eind 2015 is de gemeente samen met vrijwilligers gestart met het opstellen van een erfgoedbeleid. Hierin komt te staan hoe wij met het cultuurhistorische erfgoed omgaan, zodat dit zo goed mogelijk behouden blijft voor komende generaties.

Inmiddels heeft de selectie van het meest waardevolle erfgoed plaatsgevonden en is beleid opgesteld hoe om te gaan met dit erfgoed. Op www.gemeentestein.nl/erfgoed kunt u de diverse documenten vinden en de lijsten van de geselecteerde bouwwerken, kleine monumenten en de landschapselementen. 

Vervolgproces
Op 13 (beeldvormend) en 21 maart 2019 (oordeel- en besluitvormend) behandelt de gemeenteraad het erfgoedbeleid. Belangrijk om te weten is dat het waardevolle erfgoed door middel van een bestemmingsplan of omgevingsplan beschermd gaat worden. Dit plan bevat regels over hoe om te gaan met beschermd erfgoed en wordt pas opgesteld nadat de gemeenteraad het erfgoedbeleid heeft vastgesteld.

Voorafgaand aan vaststelling van het bestemmingsplan of omgevingsplan (naar verwachting eind 2019) gaan we een inloopbijeenkomst organiseren waarbij we belanghebbende inwoners nadere toelichting geven. Ook bestaat tijdens de procedure de mogelijkheid tot het indienen van zienswijzen. De data van de bijeenkomst en inspraak zullen we tijdig via diverse kanalen publiceren, waaronder Weekblad VIA Limburg en onze website. 

De inventarisatiekaart van Erfgoed in de gemeente Stein is bereikbaar via deze link > buro4-nl.wixsite.com/stein of klik op onderstaande afbeelding.

(foto bovenaan: gemeente Stein)

Update december 2017:
Inmiddels heeft Buro4 samen met vrijwilligers al een fiks aantal gebouwen, monumenten en landschapselementen in kaart gebracht.
Naast een update van de kaarten met Meers en Maasband, is ook een knop online gezet waarmee een pdf bestand (eerste concept) met de globale geschiedenis van Stein en het landschap kan worden gedownload.

De site is bereikbaar via deze link > buro4-nl.wixsite.com/stein of klik op onderstaande afbeelding.

Inventarisatie
In de afgelopen periode heeft een inventarisatie plaatsgevonden van Elsloo en Catsop. Deze is verricht door Buro4 in samenwerking met vrijwilligers uit de Steinse gemeenschap. Benieuwd naar welke objecten en landschapselementen in aanmerking komen voor een beschermde status? Kijk dan hier: https://buro4-nl.wixsite.com/stein Let wel, dit is een eerste aanzet en het voorzicht is dan ook nog niet compleet. Heb jij een aanvulling? Geef het online door!

In Elsloo en Catsop vinden we het cultuurhistorisch erfgoed van groot belang? Wilt u meepraten over het behoud hiervan. Kom dan naar de bijeenkomst van het Dorpsplatform Elsloo op woensdag 14 juni aanstaande om 19.00 uur in het Maaslandcentrum. Daar wordt de eerste inventarisatie van het cultuurhistorisch erfgoed in Elsloo en Catsop gepresenteerd.

Deze inventarisatie is recent uitgevoerd door Buro4 samen met o.a. Guus Peters van het Streekmuseum in Elsloo. Samen met de aanwezigen wordt ook een eerste selectie gemaakt. Dit geheel vormt een onderdeel van een interactief traject om te komen een erfgoedbeleid. Guus Peters zal tijdens deze avond een korte inleidende presentatie geven over de ontwikkeling van de wegen en de landschappen rond Elsloo en Catsop.

Wat is erfgoed?
Cultuurhistorisch erfgoed en monumenten zijn overblijfselen uit het verleden die getuigen van de geschiedenis van de gemeente, de verschillende kernen en hun inwoners. Het is dus breder dan de term 'monument' die veelal voor gebouwen gebruikt wordt, maar omvat onder andere ook landschappen, oude wegen, nederzettingsstructuren, monumentaal groen, archeologisch erfgoed, etc.

Het belang van erfgoed
Erfgoed draagt bij aan de belevingswaarde van onze leefomgeving en is in grote mate bepalend voor het karakter en de identiteit van een kern of dorp.

Amateurhistorici
Omdat het erfgoed deel uit maakt van de samenleving en het erfgoedbeleid wordt opgesteld voor de samenleving, wil de gemeente inwoners de mogelijkheid bieden om te participeren bij de totstandkoming van het erfgoedbeleid. Met name historische verenigingen en amateurhistorici kunnen hier een waardevolle bijdrage aan leveren. Zij zijn immers bekend met de omgeving, de plaatselijke geschiedenis en kennen vaak ook de verborgen historische relicten. Iedereen is op deze avond welkom om informatie te verkrijgen of zijn of haar inbreng te leveren.

Denk mee over het erfgoed in de gemeente Stein

Op 23 november 2016 heeft Har van der Borgh van Buro4 een presentatie gegeven over het project om het Erfgoed in de gemeente Stein helemaal in kaart te brengen: gebouwen, voorwerpen, landschappen en ook verhalen. De bijeenkomst werd door ruim 50 belangstellenden bezocht. De presentatie kunt u hier downloaden >

Aan het eind van deze bijeenkomst zijn afspraken gemaakt over het vervolgtraject. Dat ziet er als volgt uit:
De eerste stap bestaat uit het verzamelen van gemeente breed gegevens van gebouwen, landschap en kleine monumenten. Deze gegevens worden door Buro4 samen met Jos Drubers, Guus Peters en Piet van Mölken verzameld en voor zover mogelijk al ingebracht in het systeem van Buro4.

Een verdere inventarisatie plaatsvinden per voormalige gemeente (Elsloo, Stein en Urmond). Hiervoor zal per gebied een werkgroep worden samengesteld. Gestart wordt met de voormalige gemeente Elsloo. Dit deelproject is de pilot voor de overige gebieden. Mensen die geïnteresseerd zijn om zitting te nemen in deze werkgroep kunnen zich hierbij aanmelden bij Har van der Borgh (har.van.der.borgh@buro4.nl). De gemeente zal hiervoor ook de DOP werkgroepen binnen het gebied benaderen.

Het is vervolgens de bedoeling om het resultaat van de inventarisatie via het DOP aan de diverse gemeenschappen te presenteren en voor aanvulling voor te leggen. Voorafgaande hieraan zal het voorlopige inventarisatieresultaat (kaart en overige gegevens) via de gemeentelijke website online worden gezet.
Het uiteindelijke inventarisatieresultaat van de voormalige gemeente Elsloo zal gedeeld worden tijdens een bijeenkomst met u.

Het erfgoed draagt bij aan de belevingswaarde van uw omgeving en is in grote mate bepalend voor het karakter en de identiteit van een kern of dorp. Deze identiteit koestert de gemeente Stein en willen we graag zoveel mogelijk behouden. Daarom willen we samen met u het komende jaar nadenken over hoe in de toekomst met dit cultuurhistorische erfgoed om te gaan.

Wat verstaan we onder erfgoed?
Cultuurhistorische erfgoed en monumenten zijn overblijfselen uit het verleden die iets vertellen over de geschiedenis van de gemeente, de verschillende kernen en hun inwoners.
Het is dus breder dan de term 'monument', die in hoofdzaak voor gebouwen gebruikt wordt, maar omvat onder andere ook landschappen, oude wegen, nederzettingsstructuren, monumentaal groen, archeologisch erfgoed etc..

Voor en met de inwoners
Omdat het erfgoed deel uitmaakt van de samenleving en het dus ook u aangaat, is het belangrijk om samen na te denken over het erfgoed van de toekomst. Uiteraard mogen ook de historische verenigingen en amateurhistorici hierbij niet ontbreken aangezien ook zij een waardevolle bijdrage leveren aan het behoud van dit erfgoed.

Denk mee!
Bent u geïnteresseerd in het Steinse erfgoed en wilt u meedenken over de toekomst in Stein? Kom dan naar de startbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst wordt ook meer uitleg gegeven over het verdere traject.

De bijeenkomst vindt plaats op woensdag 23 november 2016 om 19.00 uur in het Archeologie Museum aan de Hoppenkampstraat 14 A in Stein.

Meld u vooraf aan via tom.willems@gemeentestein.nl. En geef daarbij gelieve aan met hoeveel personen u komt. Aanmelden is mogelijk tot vrijdag 18 november 2016.

Op 26 april 2016 is onze penningmeester Guus Peters, geridderd en door de Koning benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau.

Guus Peters is een van de boegbeelden en steunpilaren van ons museum gedurende meer dan 25 jaar. Begonnen als gids bij de “Stichting Streekmuseum Elsloo” ontwikkelde hij al snel zodanige activiteiten voor het museum dat hij niet lang hierna in 1990 toetrad tot het bestuur. 
Hij is al die jaren een grote steun en toeverlaat van de stichting geweest op alle mogelijke fronten en is dat momenteel als penningmeester nog steeds.

Naast zijn activiteiten voor het museum heeft hij jarenlang onderzoek gedaan naar de lokale geschiedenis van Elsloo en het Maasdal. Zijn bevindingen heeft hij in vele honderden pagina's op de website www.Elsloo.info gepubliceerd onder de rubriek “Historie”.
Ook heeft hij in 2012 de cultuurhistorische vereniging “Regiment Graaf d’Arberg” opgericht. Informatie over deze vereniging is te vinden op de website “Elsloo.info”. Verder is hij ook bestuurslid van de vereniging “Aelserlei”, die zich o.a. bezighoudt met traditionele activiteiten zoals het jaarlijks plaatsen van de “Meiboom”.

Voor twee lokale geschiedkundige boeken die zijn uitgegeven: “De stiefköppige Maaskentjers” en “Catsop” heeft hij de belangrijke lokale geschiedenis geschreven.

Bij de Stichting “Eine Maaskentj” is hij nauw betrokken geweest bij de opnamen en uitbrengen van het Maaskentjleed, een modern volkslied voor de streek.

Mede dankzij zijn culturele inzet is het museum en diverse activiteiten in de gemeente en de regio een begrip geworden. In Elsloo en omstreken staat hij bekend als "de Aelserloog".

Daarnaast is Guus ook maatschappelijk zeer betrokken en actief lid van het Oranjecomité en Dorpsplatform Elsloo.

Bestuur en medewerkers van het museum feliciteren Guus en zijn vrouw Marian met het "lintje"!

Na enige vertraging is het boek "De Maasvallei in een stroomversnelling" in april 2022 klaar. Het boek is inmiddels uitverkocht.

Bij de foto: Hugo Luijten, voorzitter van Stichting Historiehuis van de Maasvallei, reikt de eerste boeken uit aan LAG-leden Hub Meijers en Jo Dohmen. 
De Lokale ActieGroep (LAG) is verantwoordelijk voor de uitvoering van het subsidieprogramma LEADER Zuid-Limburg. De LAG bestaat uit inwoners van Zuid-Limburg die actief willen bijdragen aan het bevorderen en verder brengen van lokale initiatieven. Zij helpen de initiatiefnemers van idee tot uitvoering. Ze brengen expertise in en leggen verbindingen tussen initiatieven, personen en organisaties. Ook spelen ze een belangrijke rol bij de beoordeling van de subsidieaanvragen. Het boek en de inrichting van het Historiehuis van de Maasvallei is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van LEADER-Zuid-Limburg.

Streekhistoricus Guus Peters is druk geweest met het schrijven en samenstellen van een nieuw boek: "De Maasvallei in een stroomversnelling" met als ondertitel: -De ontwikkelingen in Elsloo en omgeving tussen 1920 en 1940 -

In dit boek wordt de ontwikkeling en het leven in een typisch Maaslands dorp beschreven tussen 1920 en 1940. Een periode waarin de aanleg van de Staatsmijn Maurits in Geleen en de mijn Limbourg-Meuse in Eisden-Maasmechelen, de daarbij horende huisvesting van arbeiders en de aanleg van infrastructuur - zoals het Julianakanaal - zorgen voor een landschappelijke, economische, sociale en culturele omwenteling. 
Elsloo achten wij representatief voor deze ontwikkelingen in alle dorpen in de Maasvallei tussen Geulle en Grevenbicht en aan de Belgische zijde van de Maas tussen Rekem en Stokkem.

• Een verzameling van foto's, informatie, anekdotes, krantenberichten en meer...
• 28 x 21 centimeter groot, harde kaft, 20 hoofdstukken en meer dan 300 pagina's
• Professionele vormgeving, volledig in kleur gedrukt en duurzaam gebonden.

Subsidies
De uitgifte van het boek werd voor het eerst aangekondigd in 2016, maar om diverse redenen keer op keer uitgesteld, onder andere vanwege de financiële haalbaarheid.
Samensteller Guus Peters en uitgever Historiehuis van de Maasvallei zijn van mening dat het boek een dermate belangrijke periode beschrijft voor de inwoners van de streek dat de aanschaf voor iedereen bereikbaar moet zijn, zonder concessies te doen aan de omvang en de vormgeving. 

LEADER Zuid-Limburg subsidieert bij het Historiehuis van de Maasvallei de inrichting van een kennis- en informatiecentrum over de Nederlands-Belgische Maasvallei. Het nieuwe boek is daar een wezenlijk onderdeel van, vandaar dat LEADER ook een financiële bijdrage aan het boek levert. Daarnaast kan de uitgever subsidies tegemoet zien van Nationaal Landschap Zuid-Limburg, Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling, Provincie Limburg, Gemeente Stein, VSB Fonds en het Prins Bernard Cultuurfonds.

Iets verderop in Elsloo subsidieerde LEADER Zuid-Limburg eerder dit jaar nog een project: de opknapbeurt van Buitenplaats Kasteel Elsloo. Meer weten over deze projecten?

>> Ga naar leaderzuidlimburg.nl/Kennis- en Informatiecentrum Maasvallei 

>> Ga naar leaderzuidlimburg.nl/Historische Buitenplaats Kasteel Elsloo 

Dit boek werd mede mogelijk gemaakt door:

Op zaterdag 12 september 2015 opende wethouder Chris Fiddelers de tentoonstelling 80 jaar Julianakanaal en daarmee gelijktijdig de heringebruikstelling van het Streekmuseum. Bij de opening waren enige tientallen genodigden, collegae musea, Vrienden van het Museum, sponsors, buren en vrijwilligers aanwezig.

Op de voorgrond raadslid Jac Meijers en wethouder Chris Fiddelers, beiden met echtgenote. Rechts nog net in beeld ere-lid Harie Rouvroye. 

Museumvoorzitter Hugo Luijten had nog een verrassing in petto voor bestuurslid en bouwheer Jan Pijpers, ere-lid Harie Rouvroye en de weduwen van Louis Schreurs en Harry Dobbelstein. De Jan Pijpers-zaal, Harie Rouvroye-zaal, Louis Schreurs-zaal en Harry Dobbelstein-plein zorgen er vanaf nu voor dat deze mannen van het eerste uur en onvermoeibare voorvechters van het museum nooit vergeten zullen worden! In de betreffende ruimtes worden hun naamplaquettes aangebracht.

Voorzitter Hugo Luijten met plaquette. (foto's Anita van Mulken)

Monumentendag 13 september, het Aelser Vlaajefjès en de tentoonstelling 80 jaar Julianakanaal (in samenwerking met het museum in Stein) waren voor het bestuur van het Streekmuseum voldoende aanleiding om het oude museum weer open te stellen, ondanks dat her en der nog sporen van bouwwerkzaamheden te zien zijn. De nieuwbouw wordt binnenkort opgeleverd en dan kan gestart worden met de afwerking en inrichting. De nieuwbouw wordt officieel geopend in mei 2016.

De voormalige mijnstreek van Nederland organiseert een themajaar over haar herkomst, met voor inwoners en bezoekers een breed programma aan activiteiten en lange-termijnprogramma's. Bezoek de thema-website⇢

In 1965 kondigde toenmalig minister Joop Den Uyl (PvdA) aan dat de kolenwinning ging stoppen. Nu, vijftig jaar later, is het tijd de balans op te maken. Welk effect hebben de mijnbouwjaren zelf en de jaren na de sluiting op het leven van vandaag de dag? En op welke manier helpt het mijnerfgoed vragen van nu te beantwoorden?

M2015 gaat over nu: over wat de voormalige mijnstreek nu is, en wat de streek wil worden. Maar het kijkt ook terug op haar geschiedenis > website demijnen.nl
 Het laat zien hoe enorm groot de invloed van het mijnverleden op deze regio is geweest, en hoe belangrijk dat verleden is voor toekomstige ontwikkelingen. M2015 wil het verhaal van de mijnstreek vastleggen voor de toekomst. Zodat ook jonge generaties de geschiedenis kunnen voelen en beleven. Zodra wij videomateriaal over de mijnen tegen komen, plaatsen we dat hier. 

• Film Staatsmijnen in opkomst (33 minuten, met dank aan LOS TV Stein)⇢
• Film uit 1919 over de steenkolenmijnen in Limburg⇢
• Film uit 1927 als het 25-jarig jubileum van de Staatsmijnen wordt gevierd ⇢
• Film uit 1927: de koninklijke familie brengt een bezoek aan staatsmijn Maurits. En rouw in Brunssum wanneer 14 mijnwerkers omkomen in staatsmijn Prins Hendrik ⇢
• Film uit 1941 "Delvers van het zwarte goud"⇢
  
• Film uit 1945 over herstelwerkzaamheden aan de mijnen direct na de oorlog⇢
• Film uit 1948 als Prinses Juliana staatsmijn Maurits, Geleen en Sittard bezoekt ⇢
• Film uit 1952 over de Limburgse Staatsmijnen en haar werknemers ter gelegenheid van het 50-jarig jubileum van de Staatsmijnen⇢
• De mannen van de 546, een film uit 1970 (vlak voor de mijnen sluiten) een dag uit het leven van een groep mijnwerkers⇢

De toekomst, een schaduw van het verleden, gepresenteerd in het zonnige heden

Het boek 'Catsop de toekomst, een schaduw van het verleden, gepresenteerd in het zonnige heden' is te koop bij Drukkerij Knoben te Elsloo voor € 25,- Een bijzonder mooi en origineel geschenk voor onder de kerstboom.
De werkgroep verdient grote complimenten, want zowel qua inhoud als luxe uitvoering is dit boek een juweeltje voor elke lezer en boekenkast!

Het boek, uitgevoerd in full color drukwerk met harde kaft telt 180 pagina's, beschrijft in detail de historie van het landschap, de nederzetting Catsop en haar inwoners. Dit door de eeuwen heen tot aan de dag van vandaag. Het is een unieke weergave van de ontwikkeling van een agrarische nederzetting op de rand van het plateau van Schimmert tot een veelzijdige woongemeenschap. Naast de historische informatie met oude kaarten komen ook de huidige bewoners aan het woord aangevuld met veel oude en nieuwe foto's.
Een boek gemaakt van, voor en door de inwoners van Catsop. Al zullen andere lezers er ook het nodige plezier aan beleven.

Aansprekend lees- en kijkboek
Het is een mooi, lees- en kijkboek geworden waarin verleden en heden van Catsop weergegeven zijn, zodat wetenswaardigheden ook voor de toekomst vastgelegd zijn.
Geen wetenschappelijk verantwoord geschiedenisboek maar verhalend door de inwoners zelf en aangevuld met objectief geschiedkundig materiaal. 

Sfeerbeelden en mooie vormgeving
Naast vele wetenswaardigheden over het verleden staan er prachtige sfeerbeelden in. Dit alles in een mooie vormgeving die past bij deze tijd. Er staan veel (oude) foto's in het boek met daarbij korte ondersteunende teksten waarbij onder andere thema's aan de orde komen als; de historie en het ontstaan van Catsop, leefomstandigheden, arbeid en leven op de boerderij, geloof, kunst, cultuur en het verenigingsleven. Een boek dat je graag en met trots iemand cadeau zou willen geven en dat je ook regelmatig uit je eigen boekenkast ter hand neemt.

Bijdrage aan historisch besef
Catsop kent een lange geschiedenis. Haar (geologisch) ontstaan en achtergrond biedt een goede mogelijkheid tot het vastleggen hiervan, waarbij de geschiedenis en ervaringen van haar inwoners richtinggevend zijn. Door de eigen inwoners aan het woord te laten wordt de diversiteit en veelvormigheid van onze gemeenschap onderstreept waarbinnen ruimte voor elkaar wordt geboden. In een tijd waarin we geconfronteerd worden met verschillende brandhaarden in de wereld ontstaat het besef eens te meer hoe belangrijk pluriformiteit is. Het boek maakt het mogelijk het verleden voor onze (klein)kinderen vast te leggen waarbij historisch besef ertoe bijdraagt dat onze jeugd het leven in het heden weet te waarderen.

De open dag op zaterdag 18 augustus van de opgravingen van de Bandkeramiekers te Elsloo is druk bezocht.

Ondanks de felle zon en hoge temperatuur zijn zo'n 250 belangstellenden komen kijken naar de opgravingen. De archeologen van Archol hebben de bezoekers in groepen rondgeleid over het terrein en ze in hun stand diverse vondsten laten zien.

Bij de stand van het Streekmuseum Elsloo was veel toeloop om een deel van de eigen Bandkeramiek collectie te bekijken, alsook foto's en tekeningen van eerdere opgravingen te Elsloo.

De archeoloog van het museum, Piet Pijpers, kwam met deze warmte "spraakwater" te kort om iedereen tekst en uitleg te kunnen geven.

Opvallend was dat het publiek een mengeling was van jong en oud. Geen geschiedenis zonder toekomst en geen toekomst zonder geschiedenis. Op de opgraving lokatie wordt weer nieuwbouw gepleegd. Maaskant Wonen (tevens opdrachtgever voor de opgravingen) had daarom ook een stand ingericht over de nieuwbouwplannen.

Na afronding van de opgravingen wordt alle materiaal door Archol en en Universiteit van Leiden bestudeerd. Alle bevindingen komen in een rapport dat t.z.t. (uiterlijk binnen 2 jaar) ook gepubliceerd zal worden. De vondsten komen daarna terug in Limburg in het Provinciaal Depot te Maastricht.

Het Streekmuseum zal in samenwerking met het Provinciaal Depot nagaan welke vondsten vervolgens tentoongesteld zullen worden in Elsloo. Gezien de grote belangstelling voor de Bandkeramiek wordt er reeds gedacht aan het houden van een informatie dag in Elsloo met voorwerpen, foto's en lezingen verzorgt door o.a. het Streekmuseum Elsloo en Archol. (Foto's Angela Coumans)

Gedurende de gehele maand augustus vinden er aan de Joannes Riviusstraat te Elsloo opgravingen plaats van een deel van een 7000 jaar oude nederzetting van de Bandkeramiek.

De Bandkeramiekers waren de eerste boerenbevolking in onze streken. Tot dan toe leefden de mensen hier als nomaden en jagers. Omdat de Bandkeramiekers verstand hadden van landbouw en veeteelt, hoefden zij niet meer rond te trekken en kon men zich vestigen in nederzettingen. Zij maakten aardewerk met daarop bandvormig ingekerfde versieringen. Daarom noemt men deze bevolking Bandkeramiekers. In Elsloo zijn eerder al meer dan 100 boerderijen gevonden, alsook o.a. een grafveld, veel werktuigen van vuursteen en aardewerk.

De opgravingen aan de Riviusstraat worden uitgevoerd door bureau Archol in opdracht van woningvereniging Maaskant Wonen. Archol is verbonden aan de Universiteit Leiden. De archeologen van Archol worden met het vele graaf en zoekwerk geholpen door een 30 tal vrijwilligers, veelal afkomstig uit Elsloo. Deze hebben zich aangemeld naar aanleiding van de oproep die in juli in de regionale media heeft gestaan.

In deze opgraving zijn wederom een aantal boerderijen ontdekt en er zijn meerdere gebruiksvoorwerpen gevonden. Ook heeft men een graankuil aangetroffen. In een dergelijke kuil bewaarde men het geoogste graan. Voor het grootste deel om te gebruiken als voedsel, maar ook als nieuw "zaaigoed".

Aan de hand van de grondverkleuringen zijn goed de plaatsen te zien waar de zware eiken palen van de boerderijen hebben gestaan. Door dit op de grond aan te tekenen en uit te graven ontstaat er een plattegrond van de boerderij, die een omvang had van ongeveer 7 bij 25 meter.

De geoefende ogen van de archeologen zien aan de hand van de verkleuringen van de grond wat aldaar in het verleden aanwezig is geweest. Zo heeft men tevens bij deze opgraving, min of meer bij toeval, de lokatie van een Romeinse houtskool oven gevonden.

Voor wie geïnteresseerd is in de opgravingen en deze zelf wil gaan bekijken, wordt er op zaterdag 18 augustus een open dag gehouden van 10 tot 16 uur. De archeologen van Archol zullen dan tekst en uitleg geven en voorwerpen laten zien die men gevonden heeft.

Het Streekmuseum Elsloo zal ter plekke een stand inrichten met een aantal voorwerpen van de Bandkeramiek uit de eigen collectie. Daarbij ook een houtskelet maquette van een Bandkeramiek boerderij, zodat de bezoekers zich een beeld kunnen vormen bij wat de archeologen en hun vrijwilligers hebben opgegraven.

Interview met Harie Rouvroye
Een uitgebreid interview met Harie Rouvroye. Harie is een verwoed verzamelaar van oorlogsmateriaal. Onlangs schonk hij zijn zeer omvangrijke (5652 objecten) en unieke collectie aan Streekmuseum De Schipperbeurs. Download en lees hier het volledige artikel »

Bron: De Limburger 13.03.2012

Bestuursleden Jan Pijpers en Guus Peters van het Streekmuseum vertellen over het museum in het algemeen, de voorgenomen aanbouw en de oorlogscollectie van Harie Rouvroye.
Lees hier het complete interview »

Lees hier het interview met het Archeologie Museum uit Stein.

Bron: De Limburger 14.01.2012

Persbericht gemeente Stein dd 05.01.2012

De gemeente Stein bekijkt de uitbreiding van twee musea die de gemeente Stein rijk is. Het gaat om het Archeologiemuseum Dokter Beckers – Pater Munsters in Stein en het Streekmuseum Elsloo in Elsloo. Hierover vindt nog overleg plaats met de besturen van de musea, de direct betrokkenen en omwonenden. In februari 2010 heeft de gemeenteraad een budget beschikbaar gesteld om beide musea uit te breiden. Frencken Scholl Architecten BV uit Maastricht is geselecteerd om de wensen en eisen aan het papier toe te vertrouwen.

Samenwerking verenigingen
In 2010 en 2011 zijn er gesprekken gevoerd met de stichtingsbesturen van beide musea over de gewenste faciliteiten die de uitbreiding moet omvatten. Hierbij is in het licht van de strategische toekomstvisie van deze gemeente ook gekeken naar samenwerkingsvormen tussen cultuurhistorische stichtingen en verenigingen binnen de gemeente. Zo zijn het stichtingsbestuur van het Archeologiemuseum, de Steinse tak van het voormalige LGGI (is inmiddels gefuseerd met de Archeologiestichting) en de heemkundevereniging Maasstreek met elkaar in gesprek gegaan. Dit heeft geleid tot samenwerkingsvormen. De samenwerking is vanuit de besturen zelf tot stand gekomen. Daarnaast heeft er ook al een gesprek plaatsgevonden met de Monumentenstichting Urmond (heemkundige gedeelte) waarbij samenwerking wordt bekeken.

Pluim
De samenwerking tussen de besturen is door de gemeente gefaciliteerd maar is (op initiatief van de Archeologiestichting Dr Beckers – Pater Munsters) door de besturen zelf tot stand gebracht. ‘Een vereniging of stichting een samenwerking met gelijksoortige clubs opleggen werkt simpelweg niet. Wij hebben als gemeente ons best gedaan om mensen bij elkaar te brengen, maar een grote pluim moet uitgaan naar de besturen van de verschillende stichtingen en verenigingen’, stelt wethouder Gina van Mulken. ‘Zo kan het dus ook’, voegt ze nog toe.

In de zomer vond een eerste gespreksronde met directe buren van beide musea plaats over de plannen en afgesproken is in gesprek te blijven. Eind december heeft de gemeente nog gesproken met de omwonenden van het Streekmuseum in Elsloo over de uitbouw van het huidige museum en de mogelijke effecten hiervan op de buurt. ‘Onze indruk is dat de buren aangenaam verrast werden. Ze kunnen met de verstrekte informatie zich een mening vormen en een standpunt innemen. Daar wordt dan ook gebruik van gemaakt. We doen ons best om alle op- en aanmerkingen van buurtbewoners en de wensen en eisen van het bestuur van het museum met elkaar te verenigen. Daar waar strijdigheden liggen, wegen we zorgvuldig af  wat het beste past in de lokale situatie en het algemeen belang. Dat daarbij mogelijk niet iedere wens kunnen vervullen hoort bij een dergelijk proces waarbij verschillende belangen kunnen spelen’, licht wethouder Peter Salden toe.

Vertraging in Stein
In Stein loopt de uitbreiding van het museum vertraging op omdat door het samengaan en onderbrengen van diverse heemkundeverengingen uit de gemeente Stein het eerder toegekende budget niet meer toereikend is. Daarom is er ook nog geen tweede informatiebijeenkomst georganiseerd.

De gemeenteraad krijgt in het eerste kwartaal van 2012 uitgebreid een toelichting. Wethouder Van Mulken: ‘Wanneer verschillende partijen elkaar inhoudelijk opzoeken en elkaar vinden en de gemeente Stein en vooral ook haar inwoners daarbij gebaat zijn, moeten we er alles aan doen om deze partijen te faciliteren en te steunen. Wel moeten we bekijken of er in het licht van de strategische toekomstvisie mogelijkheden en aanknopingspunten zijn. Het is niet meer vanzelfsprekend dat de gemeente maar de beurs blijft trekken. Ook gebruikers moeten zich inspannen en hun steentje bijdragen. Zo hebben we met de besturen van de musea al afgesproken dat de inrichting van het gebouw hun verantwoordelijkheid is’.

Subsidietraject
De gemeente gaat samen met de besturen van de musea inventariseren welke fondsen en subsidiepotjes aangeboord kunnen worden. Overwogen wordt om een gespecialiseerd bureau in de arm te nemen om hiermee de kans van slagen te vergroten. Tot slot gaat de gemeente ook de huurovereenkomsten actualiseren. ‘We willen eerst overeenstemming met gebruikers, de omwonenden en de gemeenteraad, hierbij hoort een ontwerp, de financiering hiervan, maar ook een huurovereenkomst. Wanneer alle afspraken op papier zijn vastgelegd en ondertekend kunnen we aan de slag met de uitvoering en realisatie. Maar eerst lichten we uitgebreid de gemeenteraad in’, aldus wethouder Peter Salden.

Om de voortgang erin te houden begint de gemeente wel alvast met  een verkennend bodemonderzoek, een constructief onderzoek van de tuinmuren en een verkennend asbestonderzoek in Elsloo. In Stein begint de gemeente met een verkennend bodemonderzoek en een verkennend asbestonderzoek.

Het Maaskentjleed is op zaterdag 10 december gepresenteerd in de Merodehal en zeer goed ontvangen. Wilt u in het bezitkomen van dit prachtig, unieke muziekstuk met bijbehorend boek, dan kunt u voor Euro 12,50 terecht bij o.a. de volgende verkooppunten: Drukkerij Knoben, café Auwt Aelse, Streekmuseum Elsloo te Elsloo.

In de voorinschrijving werden al meer dan 500 exemplaren besteld. U kunt deze alleen afhalen bij Frans van Mulken, Meijgatenstraat 36, 6171JJ Stein telefoon 046-4335466.

Het initiatief
Het initiatief komt van de Stichting Eine Maaskentj. Deze stichting zag verleden jaar het daglicht nadat Guus Peters uit Elsloo, Ed Gravéé uit Berg a/d Maas en Frans van Mulken uit Stein hun krachten hadden gebundeld. In een toevallige ontmoeting stelde ze vast dat er zeker sprake is van een saamhorigheids gevoel tussen de Maaskentjers maar dat dit niet voor iedereen echt vanzelfsprekend is. Ze zagen mogelijkheden om het Maaskentj gevoel te bevorderen.

Vanuit dit gedachtegoed werd de doelstelling gedistilleerd.
Stichting Eine Maaskentj stelt zich tot doel; het bevorderen van het saamhorigheidsgevoel vanuit de gemeenschappelijk historische en culturele achtergrond. Dit geldt voor de beide Maasoevers, zowel in Nederlands als in Belgisch Limburg. Of je hier nu geboren en getogen bent of uit de randstad komt als je sociaal maatschappelijk mee deint op de golven van dit Maaskentj gevoel, is ‘t Maaskentj Leed voor jou.

‘t Maaskentj Leed.
Het was een hele klus. Ed Gravéé schreef de muziek en samen met Frans van Mulken en Guus Peters werd de tekst inhoud gegeven. Elk lidwoord, voorvoegsel, punt en komma werd bediscussieerd. En zo hoor het aan de Maaskentj. Het moest een prachtig lied worden. Niet uitgevoerd door een orkest of een blaaskapel. Nee, het plan was om in samenwerking met alle harmonieën en fanfares van de Maaskentj een gelegenheidsfanfare te vormen.

Toen dat lukte kwam het volgende obstakel…het arrangement. Niemand minder dan Maurice Hamers werd bereidt gevonden om niet alleen de partituren te schrijven maar ook de daadwerkelijke opnames te verzorgen voor op de CD. Spelenderwijs werd het een fanfare van meer dan 50 “Maaskentjse” top muzikanten. Voor deze gelegenheid o.l.v. dirigent Fried Dobbelstein.
De volgende stap was het koor. Door een samenwerking tussen 4-Tunes, Het Steinder Mannenkoor en Escolum is er een koor ontstaan van wel 60 zangers en zangeressen.
Dit koor staat voor deze gelegenheid onder leiding van Pierre Gerits.
Al met al is het een groots geheel geworden dat recht doet aan de intentie waarmee ‘t Maaskentj Leed geschreven en gecomponeerd is.

CD met Boek
De Steinse fotograaf en grafisch vormgever John Baggen werd aangetrokken om het geheel vorm te geven. Hij heeft er voor gekozen om de CD niet in een vierkant plastic doosje te stoppen maar op te nemen in een boek. Aan de binnenkant van de omslag van het boek treft u dan de CD aan. John Baggen heeft maanden lang op de meest bizarre tijdstippen langs de Maas gefotografeerd. Vaak was dat vlak voor zonsondergang of in het vroege ochtend gloren. Dat heeft een reeks foto’s opgeleverd waarvan u een selectie in het boek terug vindt.

Guus Peters geeft in het boek uitleg en informatie over de tekst van het Maaskentj Leed.
Om het geheel beter te kunnen plaatsen geeft Guus ook uitleg over begrippen als Maasland-Maaslendj, Maaskant-Maaskentj en de historische achtergrond welke ons in oorsprong verbind.

Realisatie
De repetities zijn in volle gang, de studio opnames zijn gepland en binnen afzienbare tijd zal ’t Maaskentj Leed op CD en het boek te verkrijgen zijn. De stichting Eine Maaskentj wil de hoop uitspreken dat het Maaskentj Volksleed ook jou aanspreekt. Wat zou het mooi zijn als het vaak uitgevoerd wordt en overal te horen is.

Voor-intekenen op de CD met Boek.
John Baggen heeft ook de website van de Stichting Eine Maaskentj handen en voeten gegeven. Een informatief medium waar u alles kunt lezen over waar de stichting op voorstaat. Maar niet onbelangrijk; hier kunt ook al voorintekenen op de CD met boek.
Wie voordat de CD en het Boek verschijnt al besteld heeft bovendien € 2,50 voordeel.
Je betaald dan geen € 12,50 maar slechts € 10,=. De oplage is beperkt en de belangstelling groot. Voor meer info: www.einemaaskentj.nl

Zondag 11 september 2011 was het weer Open Monumentendag. Zo ook in het plaatselijk Streekmuseum dat zaterdag en zondag een flink aantal bezoekers mocht begroeten.

De bezoekers zijn elk jaar weer verrast dat ze in de woonkamer een historisch getrouw tafereel aantreffen. De Bèsje uit Stein zitten daar te handwerken, te kaarten of gewoon gezellig te kletsen onder het genot van koffie en vlaai. Een jonge jenever wordt ook nooit af geslagen.....

Dit jaar werden ze bij gelegenheid van het 35-jarig bestaan van deze historische groep, door museum-secretaris Jan Pijpers gefêteerd met een fles kostelijk vocht.

De gemeente Stein heeft samen met architect Scholl de eerste verkennende gesprekken gevoerd met  de besturen van de musea in Elsloo en Stein over uitbreiding  van het Streekmuseum en het Archeologiemuseum in Stein. Ook sprak de gemeente met de buren van beide musea. ‘De tekentafel blijft nog even in de kast. We willen eerst de wensenlijstjes bekijken en deze samen met de architect bespreken met bestuur en buren. We  moeten kijken of en hoe de wensen ingepast kunnen worden en daarbij willen we nadrukkelijk ook met de buren en hun wensen rekening houden. Dat is logisch. Een goede buur is altijd beter dan een verre vriend. Dit is dan ook pas het begin. Er volgen ongetwijfeld nog meerdere gesprekken’,  aldus wethouder Gina van Mulken.

Uitbreiding Streekmuseum
Uitbreiding van het Streekmuseum is noodzakelijk omdat er een zeer uitgebreide en kostbare collectie voorwerpen uit het dagelijkse leven van de Maasstreek ten tijde van de Tweede Wereldoorlog ondergebracht moet worden. Momenteel is hier geen expositieruimte voor. Verder kampt het museum met een  gebrek aan opslag- en vergaderruimte. De gemeenteraad besloot in 2009 om medewerking te verlenen aan de uitbreidingsplannen en stelde in februari 2010 Euro 560.000 beschikbaar voor beide musea. Het sein om met de voorbereidingen te beginnen. Frencken Scholl Architecten kreeg de opdracht na een aanbestedingsprocedure om de advies- en ontwerpopdracht uit te voeren voor zowel het Streekmuseum alsook het Archeologiemuseum.

Uit de eerste gesprekken en verkennend bezoek blijkt dat uitbreiding van het museum in Elsloo  alleen mogelijk is  in de (verhoogde) tuin van het museum. De buren van deze percelen hebben geen bezwaar tegen uitbreiding in de tuin van het museum, mits er zorgvuldig omgegaan wordt met de tuinmuur zodat de privacy en tuingenot niet in gevaar komen.

De voorkeur van de buren gaat echter in eerste instantie uit naar uitbreiding met het monumentale pand Streekmuseum Elsloo.
Voorstel is om ook een groen sedumdak terug te laten komen en indien mogelijk de notenboom te behouden. Het terug laten komen van de gehele tuin op het dak van de uitbreiding is namelijk financieel niet haalbaar.

Momenteel is de nieuwe expositie Maas en Maaskentjers te zien in het Streekmuseum Elsloo te Elsloo.  Als een rode draad is in deze tentoonstelling te zien hoe de mensen (Maaskèntjers) leefden en nog steeds leven met de Maas in hun nabijheid. Bezoekers worden als het ware mee op reis genomen door de tijd, van de prehistorie via schipper Jan Conincx tot aan de huidige tijd met de ontwikkelingen van het Grensmaas project.

Zo werden eeuwenlang goederen over de Maas vervoerd: met een trekschuit.

Maas
De Maas (937 km) ontspringt in Frankrijk en daar waar de Maas de grens tussen België en Nederland vormt, wordt de rivier de "Grensmaas" genoemd. De Maas is een regenrivier en heeft niet altijd op dezelfde plaats gestroomd. In de afgelopen eeuwen is de Maas door bedijking naar de huidige, relatieve smalle bedding gedwongen. Met als gevolg dat er regelmatig overstromingen waren. Om dit te voorkomen wordt door het Grensmaas project de rivier weer de ruimte gegeven. In de expositie Maas en Maaskèntjers wordt op een speelse manier ook aan dit onderwerp aandacht gegeven.

Heerlijk grasduinen in historische kranten bij Delpher >
 

Krantenbericht Elsloo 1773
Het oudste tot dusver gevonden bericht over Elsloo komt uit 1773. Het brengt verslag uit over de arrestatie en ophanging begin december 1773 van "gauwdieven"  tegenwoordig bekend onder de naam Bokkenrijders. Waarschijnlijk betreft het een opsomming korte berichten want daarna worden de graanprijzen te Middelburg vermeld.

Ryan Kitslaar van DocuZ.nl heeft een boeiend interview met Harry Rouvroye over zijn ervaringen in de 2e Wereldoorlog en hoe het tot zijn gigantische verzameling over de oorlog gekomen is.

Tijdens de galazitting van CV De Sajelaire werden in 2010 traditiegetrouw ook weer een aantal inwoners carnavalesk in de bloemen gezet. Dimpy Doornbos werd Sajelairinneke van 't jaor omdat ze al 3 x11 jaar de kleren voor de Sajelaire verzorgd. Hay de Vrank werd Sajelair van het jaar en de medewerkers van het Streekmuseum werden uitgeroepen tot Sajelploog van 't jaor, vanwege de bijdrage aan de cultuur van Aelse, het Aelserstout bier en de medewerking rond Gusjke.

Sajelair, Sajelairinneke en Sajelploog van”t jaor.
Auch dit jaor waore d’r versjillende luuj genomineerd. De oetreuping haet dit jaor plaatsgevonje op de galazitting.
Sajelploog woort ’t bestuur van ’t Streekmuseejum van Aelse. ’t Streekmuseejum besjtong 50 jaor. Die luuj van ’t Streekmuseejum tummere flink aan de waeg!
’t Bestuur van ’t streekmuseejum besteit oet Harie Dobbelstein, d´n Dobbele; ein van de oprichters 50 jaor geleeje. Harie is 25 jaor veurzitter van die klub! Sikretaris is Jan Pijpers; baeter bekend es Jan van Nelke van de Smeed. Guus van de Pjèter is penningmeister. Anger leede van ´t bestuur zeen: Harie van Rouvroye (van de lange veldwachter), Hugo Luijten, auwt sjeidsrechter oet de eredivisie, Harry Strijkers Maaskèntjer in hart en neere, Willie Coumans, auwt gemeinteraodslid en Anita van Mulken oet Maes. Dat is de “harde kern” van ’t museejum.  Auch meister Gorissen zjèliger waor bestuurslid.  Dit bestuur kènt neet zonger de nwèdige vriewilligers. Ze höbbe 17 vriewilligers; die doon vanalles.
Gaeve rondjleidinge en num mèr op. Eedere zondigmiddig kènste dao terech veur ein geweldige rondjleiding!
Bie hun 50 jaorig bestaon haet de Kaetelemezieksjurie d’r  veur gezörg, dat d’r ein sjwan grwatte sjlek in de moostem geplaats is. Auch woorte d´r 2 middige gereigeld woo de luuj die kaome kieke trök ginge in de tied. Bekiekt de foto´s mèr ´ns.
“t Streekmuseejum haet Aelse op de kaart gezat! Prefisiat!