In verband met het steeds verder oplopend aantal Corona-besmettingen heeft het bestuur besloten het Streekmuseum per direct te sluiten, om de gezondheid van bezoekers en medewerkers niet in gevaar te brengen.
Vooralsnog is het museum gesloten tot medio januari 2021. Afhankelijk van de ontwikkelingen zal dan bekeken worden of het museum weer open kan gaan en zo ja onder welke voorwaarden.
Wij houden u op de hoogte.

Let op uw gezondheid en op elkaar!

Wij wensen u Prettige Kerstdagen en bovenal een Gezond en Gelukkig 2021 !

Bestuur en medewerkers van Streekmuseum Elsloo.

Bijvangst grindwinning Consortium Grensmaas Maasoever levert honderden archeologische vondsten op
Archeologisch onderzoek in de rivierbedding heeft tijdens de uitvoering van het project Grensmaas vele honderden vondsten opgeleverd die een verrassend en soms zelfs nog ongeschreven verhaal opleveren over de Zuid-Limburgse Maas als oorlogsfront, als scheepsroute, als handelsverbinding en als viswater.

Een van de meest fascinerende hoofdstukken van dat verhaal is de vondst van opvallend veel wapentuig uit de periode dat de Vikingen in deze regio actief waren.

Eén van de archeologische vondsten van het Grensmaas project is deze Vikingen bijl, een pareltje uit het archeologisch depot van De Vondst in Heerlen. De Scandinavische bijl, waarvan de steel is vergaan, is gevonden langs de Maas bij Elsloo. Het is het eerste exemplaar dat in Nederland is ontdekt.
En daarmee -en ontelbare andere Viking-vondsten- is tevens ook het bewijs geleverd dat de Noormannen in deze contreien zijn geweest.

Vikingen waren de piraten van de Noordzee. Moordend, plunderend en rovend maakten ze de Europese kusten onveilig. Ook Nederland werd geteisterd door Vikingen. De aanvallen begonnen in het jaar 810, toen Deense Vikingen Frisia aanvielen met een vloot van maar liefst tweehonderd schepen. De woeste Vikingen stopten pas met hun plunderingen toen hun slachtoffers een flinke hoeveelheid zilver betaalden. Maar in de jaren daarna kwamen ze nog vaak terug…

Eind 9de eeuw verenigden Vikingen van allerlei nationaliteiten zich in een enorme vloot die bekend kwam te staan als ‘Het grote heidense leger’. Via de rivieren, waaronder de Maas, drongen ze met hun schepen de Europese binnenlanden binnen. Waarschijnlijk is deze bijl door een van deze Vikingen verloren.

Aan de hand van archeologische schatten blijkt dat ‘Viking’ geen volk, maar een levensstijl was. Deze levensstijl omvatte meer dan alleen de beruchte plunderingen. De Vikingen waren namelijk ook zeer bedreven handelaren met een uitgebreid netwerk, waar ook de Nederlandse kustbewoners van profiteerden. Het kwam zelfs voor dat Nederlanders zich bij de Vikingen aansloten en deelnamen aan hun rooftochten.

De bijl behoorde tot de standaarduitrusting van de Viking. Bijlen werden niet alleen gebruikt als gereedschap bij het bouwen van schepen en huizen, maar kwamen ook van pas op het slagveld. Ook de speer werd veel gebruikt, als steek- of werpwapen. Om aanvallen op te vangen gebruikten Vikingen vooral ronde, houten schilden met in het midden een ijzeren knop voor de stevigheid.

Deze Scandinavische driehoekige bijl van 110 x 100 mm is voorzien van een snede en steeloog die dezelfde richting hebben; de kop is gemaakt van ijzer. Door de smalle schachting en de sterk verbrede snede lijkt deze bijl min of meer driehoekig – de meeste zijn geheel symmetrisch maar er zijn ook exemplaren waarbij de bovenzijde langer is dan de onderzijde. Zowel aan de onderzijde als aan de bovenzijde is de schachting verstevigd door uitstekende lappen.

Bron: De Vondst, archeologisch beleefdepot in Heerlen 20.08.2020

Speerpunten uit de vroege middeleeuwen in de periode van de Vikingen

Foto boven: visitzuidlimburg - embed

Trampelentaere door Aelse kóm ich haos eeder waek waal éns langs 't Blúúske in Katsep. Geréigelt mót ich dan weer trukdénke aan de zoomerkirmesse óét de jaore 1945-1950. 't Blúúske woor dan gebrúúk es rösêltjer bíé 't rónjttrëkke van de presêsse.

Op die kirmesdaag spitsde zich de méíste luuj van Aelse. Dan kooste ze veur 'n paar daag dae rot-tíét vergaete woo-in ze laefde. D'n aorlog waor dan waal euver, mèr d'n ermoot waor nog dao. En ouch dat allezelaeve hêl sjófte óm e bitje rónjt te kénne kómme. Daag in, daag óét.
Ich zal trachte uch te verdutsje wíe dat in z'n werk ging. Dao ging allezelaeve 'n prúim wirk aan veuraaf, dat gaef ich uch op e breefke. Laote veer dan mèr beginne, zag de vos taenge de hinne.

Dan begin ich mèr mit de kníén dae op kirmeszóndig bíé väöl Aelsenaere op de taofel kaom. Om 'ne kníén bíé de middig te höbbe, móste bíé d'n éin of angere dae kníen trók, de kníen bestëlle dieste nwèdig houws. In 't vreugjaor gingste dan díen kníen aafhaole óm ze vët te maste. Dóé mós zelf zörge veur 't voor; 'n gesjêf mit kníensvoor besting neet. Daoróm zaogste vanaaf 't vreugjaor väöl mansluuj mit 'n mênjel of e körfke achter op de fits door Aelse fitse. Méístes wis eederéín waal 'ne graaf wooste dóédistele, serêl, reinvaart en anger króét koos vénje. Dat snee 'r dan mit e mêts of kníép aaf. Veur 't geval dat 'r goot graas vónj, houw 'r 'n zeekel bíé zich. Houw 'r géin zeekel dan deeg 'r dat graas króéwe. Dao mót aevel ouch waal gezag waere dat 'r op z'ne tíét mit angere sting baare te bénje of te aubette. Dao deege ze zich waal de tíét veur aan.

Ouch houwste van die gelökkige Aelsenaere die 'ne moostem houwe. In dae moostem waor dan geméínlik e stökske graas. Dat gebrúúkde de vrouw es bléík. Ze lag dao de wêsj te bleike ês de zón sjeen. Zwa woor de wêsj sjwan wit. Häöre man fisternölde van kúúkedraod, gêt latte en kaeperkes e saortemënt kwaij van 2 bíe 1 maeter. Aevel zónger baojem. Dao zat 'r dan de kníén in. Houw de kníén 't graas kort aafgevraete dan woor de kwaij wier getrókke. Zwa koos de kníén zich weer begaaije aan núút lank en vees graas. Waeme de keutele opruimde, wéít ich neet.

Eederéin houpde mèr dat de kníén zich goot zou sjikke. Dus dat 'r neet alléin lang hwarre mèr veural dikke achterpwêt en 'ne dikke rök zou kríége. Wíeväöl kníen eine houw, hing aaf van de grwètte van de femíéje. En ouch van de kwaije die 'r houw. Dat verstéít zich. Daegeene, dae géíne aart houw óm kníen te maste, of géin plaats houw, mós ze maonje veur de kirmes bíé 'ne boer of 'ne angere fokker bestëlle. Anges houw 'r mit de kirmes géíne kníén in de kaetel. Waor de daag gekómme, dónderdig of vríedig veur de kirmes, dan woor de kníen in z'ne nak gehóuwe. Ze pakde de kníén dan mit éí hènjt bíé z'n achterpwèt en heele 'm 't ungerstebaove. Dan heeve ze 'm mit 't anger aope hènjt in z'ne nak. Mit éín gooj petat waor de knien dan geréít veur de kaetel.

Euveral zaogste de kníen aan hun achterpwêt aan de wêsjdraot hange óm geslach en gestrúíp te waere. Dat strúípe waor trouwes ouch 'n kóns. Wie minder me in 't vêl houw gesneeje, wíe mjè me van de lómmele-krjèmmer, dae ze kaom ophaole, bäörde. Waor 'ne kníén gestruip dan woor 't vêl gevölt mit strwè. Dus de haorige kènjt zaot aan de bénnekènjt. De krjèmmer hing de vêlle aan 'ne stêk van 'ne maeter of tsjwè. Zwa leep 'r mit tóére mit de stek op z'n sjouwers woo 15 vêlle aanhinge. De krjèmmer betaalde e paar dubbeltjes of gêt rwaije lúíp veur e vêl. Zwa houw de Aelsenaer gêt extraa zóndessênte veur de kirmes.

lómmele-krjèmmer (voddenman, voddenboer, lorrenboer) afbeelding: wikipedia

De kníén is nóé vaerdig óm in d'n aetje gezat te waere. Mèr ich tróe mich neet óm híe gaon te sjríéve wie me de lekkerste kníén in 't zóér maak. Dat mót eederein zelf óétvoogele. Ich wil neet stênse, mèr ich hób 't bëste resêp. Ich hób m'n Mêm aevel op m'n blwatte kneeje en op bêrvesse veut mótte belaove dat nwats te verraoje. Daobíé mós ich zeeker 5 menuute op m'n kneeje op de plaafuuze van de achterkäöke blieve zitte. En dat pitsjde dat 't verrëkde. Mèr ich gebrúúk gróffelsnaegel. Dat maog geer waal wéíte. Zwa zeet geer mèr éns wat 'ne smak wirk 't waor óm 'ne kníén in de kaetel te kríége mit de kirmes.
Hëlgekómbêrves, nóe loup geer nao de super en e keteerke laater höb geer zwaväöl kníen es geer wilt höbbe. Mèr de méíste vaare ouch nog mit d'n ootoo nao de super. Hoove ze neet te sjörge mit de kníén.

Gaot mèr 'ns goot deveur zitte want ich begin nóé mit de vlaai en wat daobíé nwèdig waor. Om vlaai te bakke, móste in dae tíét 'ne grwatte aove höbbe. Vlaai woor mèr hwagóét 3 of 4 kjère per jaor gebakke. Mèr dan waal zwaväöl dat geer 't lichelik neet van mich zult geluive. Dao kóm ich laater op truk. Goot en waal.
In Aelse stinge êttelikke sjanse-aoves. Me gebruukde aevel ouch waal de naam 't bakkes. De naam zaet 't al. Die aoves woore gestaok mit sjanse. In 't naojaor woore de fruitbúim gesnoeijt. Ouch de dáörehëGGe woore dan óngerhènj genómme. Van 't hout maakde ze sjanse. De têk woore bíéjéín geraap en op 'n lèngde van hwagóét 80 cm. aafgehóuwe. Dan woore ze obbéín gebêrmp pës 'ne doorsneet van 50 sentemaeter en bíéjéín gebónje mit dunne gegleujde íézere sjansedraot. Om de sjansedraot goot aan te trëkke gebruukde me 'ne sjanseklöppel. Bíé 't maake van sjanse van däörehëGGe woore lang laere hèisje pës aan de ëllebaog gebrúúk. Ouch houwe ze laere kemasje aan. De sjanse woore dan bíe de aoves obbein gebêrmp. Veer houwe bíé ós geine aove, mèr de achternaober houw waal éíne. Dus woore de sjanse in de hóéswei naeve de däörehëk bíé de naober gelag.

Mèr êffe gêt tösjedoor. Op 'ne gezadde daag zag de Mêm taenge mich dat ich e stök of daartjièn sjanse euver mós gwaije. Nónk Maan {de achternaober} ging d'n aove staoke. Dus ich krwap in m'n korte brook en op m'n klómpe die míét op en begoos sjanse euver te gwaije. Lichelik houw nónk Maan dat gezeen en kaom de moostem in. Hae zag dat 'r 12 gewoone en e stók of 5 däöre sjanse nwèdig houw. Wie ich vaerdig waor, krwap ich nao óngere. Nónk Maan reep mich en zag dat 'r 'ne babbelaer veur mich houw. Dae babbelaer zaog waal gêt raar óét, mèr kóm op. 'ne Babbelaer is 'ne babbelaer, dach ich. Dus ich stwak 'm in m'ne mónjt. Mèr lekker waor toch anges. Ich slikde 'm daoróm mèr aaf. Nónk Maan drèjde zich óm en klènjerde mit e paar sjanse nao 't bakkes. Wie ich êffe laater bíé ós de käöke bénneleep, veulde ich gêt raars in m'ne maag. Ich kreeg ouch krampe. Ich höb zeeker 3 óére mit, wie ze in dae tíét zagte, pênspíen rónjtgeloupe. Nónk Maan höb ich vanaaf dae daag neet mjè gemaog. Dae verrëkkeling houw mich e sjikske gegaeve. 

Wooróm houw nónk Maan zwaväöl sjanse nwèdig? Hae mós 't jèste 'ne aove brwat en daonao 2 aoves vlaaie bakke. In de jèste aove gebruukde hae 12 of 13 sjanse. Dan woor 't brwat gebakke. Bíé de volgende aove, beek 'r vlaaije. Ze houwe géíne thermomaeter óm de hits te maete. Mit hun kénnis zaoge en veulde ze of ze weer e paar sjanse móste staoke veur de volgende aove vlaaje of brwat. En däöre-sjanse gaove mjè hits. Zwa ging dat dóe in ze wirk. 
Ich snap, nao haos 83 jaor, de óétdrökking: "dae haet sjans" nóé nog neet. 't Betéíkent: "hij heeft 'n oogje op iemand of iemand heeft 'n oogje op hem". Wat haet dat mit sjanse te maake? Ként éíne mich hêlpe? Dit êffe tösjedoor.

Zwa 'ne aove woor gebóet van bakstéin, mergel of vêljtbrandstéin en léím. De léngde waor tösje 1 en 3 maeter. De bréítetösje 1 en 2 maeter. De baetere aoves houwe 'ne gewölfde plefóng. Dan woor de hits baeter vasgehóúwe. De aovesmóel koos tóegemaak waere mit 'n iezere plaat van ca.70 bíe 55 cm. D'n aove woor waal goot óngerhouwe. Waore de sjanse óétgebrant dan woor mit 't aomerteníézer, dat 'ne lange íézere haok waor, de rêste van de sjanse en d'n aomer óét d'n aove getrókke. Daonao gebrúúkde me d'n aovewösj. Dat waor 'ne lange houte steel mit aan 't óéténj 'ne wösj strwè of brjèmme. Daomit maakde ze dan de vloer van d'n aove goot zuuver. Dan koos de volgende bak brwat of vlaaije drin. 

Kirmes... vlaai! ...en väöl  (Afbeelding: embed)

Noe gaon ich uch 't éín en anger vertëlle euver de vlaaije, die me rónjt 1945 en vreuger beek. 
't Versjil waor al de grwètte. In dae tíét waor 'n vlaai 40 pës 42 sente-maeter doorsnee. Op vandaag 28 pës 30 sentemaeter. Daobíé kaom ouch nog dat ze de vlaai in 8 stökke sneeje. Nóé in êrmzjèllige 12 stökskes. Lös geer e stökske of e stök vlaai?

Vreuger kaom alléin mèr spies op de déíg. Géíne slaagroum of gêt anges. Jao, mit tóére reepkes déig. Dan waor dat lödderkesvlaai. Dus gein reemkes vlaai wie ze op vandaag zëGGe. Dat höb geer weer óét 't Holles euvergenómme: riempjes vlaa. Hëlgekómberves, en dan mèr bíé stéin en béin zwaere dat ze plat kalle!

Nóé aete ze de vlaai tösjedoor. Vreuger aote ze geine middig of aovent-koffe es ze wiste dat vlaai op de taofel kaom. Dan waore ze ech neet tevreeje mit e paar stökskes. Dat vertël ich uch. Míen Mêm zjièlliger zag allezelaeve dat 'ne gezónje jónge kael zich speelentaere 'n ganse vlaai in z'ne geeles koos hóuwe. Dat kaom ómdat in dae tíét ouch mèr 2 of 3 kjère in e jaor vlaai gebakke woor. Dat waor dus mit de zoomer- en wéntjerkirmes. Dan kooste ze zich éns goot begaaije.
Extraa woor alléin gebakke bíe 'ne grwatte fjèsdaag, wie kemuunefjès, 25 of 50 jaor getrouwt en zwa e saortemënt daag. Of es fruit ríép waor. En dan mèr e paar in d'n aove van 't fernúús.

Effe gêt tösjedoor. Veur de jaore 1950-1960 houw géíne in Aelse van 'ne verjaordaag gehwèrt. Allein de naamesdaag woor e bitje geviert. Dan kreegste es kénjt e stökske paeperkook of gêt kristekook extraa. Dus géin kénjer-fjèskes, traktaasjes of gêt anges. Niks, gaaróét niks. Ouch de grwatte luuj heele zich dao neet aan op. Pas rónjt 1960 woor de spies ómgedrèjt. De naamesdaag woor neet mjè geviert, waal de verjaordaag. Volges mich kaom dat ouch omdat dóe de laegloup óét de kirk begoos.

Trouwes, ich aam dat dóe ouch 't richtig Aelser plat langsem de nak woor ómgedrèjt. Me begoos "modern" te waere. Van dae "graove" kal waore vaöl luuj neet mjè gedeent. Zwa houwste mansluu die beamte waore op de kóel, angere mit 'n baeter sjwal en weer angere woore mit d'n ibilj geplaog. Ouwers begooste mit hun kénjer Holles te kalle bóéte de sjwal. Dao kaome ouch mjè "vraeme" in Aelse woone. Ich wil gaaróét neet bewaere dat 't snel ging. Mèr hjèl langsem ként ouch gaon pitsje. Ongemirk maogde gezadde weurt neet mjè gezag waere. Pisse woor plassen, kakke woor poepen, huuske woor W.C., pwênne woor kussen, käöre woor aaien, vaare woor ríéje, kêpotje woor condoom, póppe woor neuken, snoefplak woor zakdook, babbelaer woor snoepje en zwa wíer.
Ouch de tillevis, dae rónjt 1960 begoos op te kómme, waor dao sjout aan. Ich aam dat nóé al 80 prêsent van de richtige Aelser weurt neet mjè gebrúúk waere. Mèr genóg gesneurt. Laote veer mèr wíer gaon mit de vlaaije.

Eín van de raej wooróm neet zwa dëks vlaije woore gebakke, waor de spies of de smaer. Me koos 't méíste fruit waal inmaake. Mèr dao waor me zwa doorhaer mit die grwatte vlaaije. Blikke mit fruit en inveur óét anger lènj besting neet. Me drwègde waal stökskes appele en paere. De stökskes woore mit 'n naolj aan 'ne vaam gevaemp en zwa te drwègge gehange. Dao maakde me dan äöfte-vlaai van. Dus 't vlaaije bakke hing veural aaf wienjè 't fruit ríép waor.

Zwa waore hauf september de blauw próéme ríép. Dan beek me versjeije vlaaije in d'n aove van 't fernúús. Bíé ós in de hóéswei sting 'ne richtige blauwe próémebóúm. De Mêm beek dan allezelaeve e stök of 5 vlaaije mit die próéme. En wíe. Op eeder vlaai kaome 72 doorgesneeje próéme. En dat móste ech 72 stöks zeen, gein minder en géin mjè. Die woore dan rêchop op de deig gelag. Dóé houws ech géíne fits nwèdig óm de próéme te zeuke. 
Veurdat de smaer op d'n déíg kaom, woor de déig gestuppelt mit 'n versjët. Dus gaetjes gemaak. De wêrmde van de vlaaiplaat koos zich dan goot verdéíle ónger de déíg. Es de vlaaije óét d'n aove kaome, rúúkde de hjèlle petik nao próémevlaai.

Geer ként uch veurstëlle dat de Mêm dan ach mós gaeve dat eederéín z'n stök vlaai kreeg. Stökker die dun van laer en dik van smaer waore. Dat vertël ich uch. En dan woor zwa 'n grwatte vlaai in 8 stökke gesneeje! Es de vlaai nog e bitje wêrm waor....miljaar, de zéíver löp mich nóé weer langs m'n móél. Verêkskezeer, dat maogste op vandaag de daag neet mjè zëGGe. Dan gedreugste dich wie 'ne óngebjièjde. Mèr ich höb 't gezag en laot 't ouch staon. Mèr dat waor veur mich de lekkerste vlaai die besting. Die smóljt in d'ne mónjt wíe dóévestrónt. Ich mót waal zëGGe dat ich dae strónt nwats gepreuf höb. Of dat gezëGde klop wéít ich neet.

Op de foto: Harie Lemmens stookt het ouderwetse bakkes op tijdens het tweejaarlijkse Vlaaijefjès in Elsloo.

Ich aam dat de Mêm de vlaai goot in de gaate heel. Veural es éíne in de käöke bleef rónjtsjarrele. M'n vruntjes waore neet ewêg te hóuwe ês ze wiste of raoke ês de Mêm vlaai houw gebakke. Ich zeen mich nog aan de taofel zitte mit e man of 4. En dan géin versjëtje of zwa. Nein, zwa óét 't vúúske. Dóé deegs niks anges ês d'n vingere aaflêkke. En neet "figuurlik"mèr letterlik. Wat houwe veer 't toch goot in dae tíét.  

In de kelder bíé ós sting 'n grwatte moolj van óngevjèr 2 mtr. lank, 50 cm. deep en 60 cm. bréít. Die woor gebrúúk óm de déíg óngeréín te zëtte. Geméínlik woor op de daag dat vlaaije woore gebakke, ouch 'ne bak zwart brwat gebakke. Trouwes wëk woor neet in 't bakkes gebakke. Bíé ós woor zêlje wëk gaete. Geméínlik beek nónk Maan, dae mich dat sjikske gegaeve hóuw, eedere 14 daag versjeije aoves brwat veur de naobers.
Dus veur de vrouwluu waor op zwa 'ne bak-daag genóg te doon. Ze begooste mit 'ne bak déíg veur zwart brwat óngeréín te zëtte. Dat ging dan óm 25 pës 30 kieloo kaore-mael mit zóérdéíg, waater, zout en öffe. Anger dénger kaome dao neet in. Waor de déíg goot opgekómme dan woore dao böl van gemaak. En alles ging mit de hènj. Géin mesjientjes, miksers of zwa. Niks devan. Die böl, in de vörm van brwaijer, woore dan op 'n lang, sjwan gesjóérde, plank gelag. Tsjwè man drooge die plank dan nao d'n achter-naober, nónk Maan. Dae zörgde dan veur de rês. Brwat woor dus neet op plaate gelag of zwa. Nóé neume ze dat "vloerbrood".

Ongertösje waore de vrouwluuj al lang bezig mit de vlaaije. Die móste geréít zeen es de brwaijer óét d'n aove kaome. Waore de vlaaije vaerdig dan woore ze in 't äörtje gezat. Dao ginge e stök of 10 vlaaije in. Mit 2 man drooge ze de vlaaije dan nao nónk Maan. Geer mót uch veurstëlle dat nónk Maan op zwa 'n daag veur de kirmes waal 7 pës 8 aoves beek. In d'n aove van nónk Maan ginge e stök of 15 vlaaije. De brwaier en vlaaije sjúúfde hae mit de sjeut de aove in en óét. 't Aörtje woor ouch gebrúúk es de vlaaije gebakke waore óm ze weer truk te haole. In de Groenewald waore femiejes mit 10 en mjè kénjer gans normaal. Bié ós naeve waore ze mit e man of 20! Dus geer ként uch veurstëlle wat dao aan vlaai achter euver woor gehóuwe. 't GezëGde: van baove kénste draan veule en van ónger stéít 't op de stool, kooste dan van hjèl väöl luuj zëGGe.

Nog e paar dénger, dan sjéí ich óét euver de vlaaije. Lödderkes-vlaai kaom zêlje veur. Alléin es gêt déíg euver waor, woore mit e déígrölke reepkes gemaak en euver de vlaai gelag. Veur spíes woor gebrúúk: keese, próéme, peeze, ríes mit of zónger sefraon, äöfte, wíémere, irbele, krwasjele, prut mit of zónger rezíéne, appelekouwe. Veur de tartepóm woore appele gebrúúk. Woor de spíes van 'n vlaai bedëk mit e mingsel van booter, mael en potsókker dan neumde ze dat greumelevlaai.
Dan houwste ouch nog de tóeslaag. Die woor gemaak mit 'n dun gesókkert déígläögske euver de spíes. Ouch houwste nog tóérte. Dat waor 'n krúúsing tösje 'n vlaai en 'ne kook. Op gezadde vlaaije deege ze slaagroum, mokka mit haagelslaag of anger zeutigheit. Dat waore de vlaaije.

Nog e paar weurt euver dat zwart brwat dat ze in dae tíét beeke. Dat laog in de kelder of 'n kas en heel zich minstes 3 waeke. 't Woor waal gêt drwègger. Mèr 't bleef aevel nog hjèl goot te aete. Este op vandaag de daag e brwat 3 daag urges déís bewaare en neet mjè d'r an dénks, móste 'n zich of zaesel pakke óm de sjummel devan aaf te haole. Dao dúúje ze allewíel zwaväöl "ingrediënte" in datste 'n whaager sjwal gat mós höbbe óm dat allemaol te snappe. 

In de tíét dat nónk Maan aan 't bakke waor, kaome de jèste kirmesluu op 't kirmestrein aan mit hunne woonwaagel. Die kirmesluuj móste stroum höbbe veur hun tent, karresêl, sjokkel en gaot zwa mèr wíer. Dat mós aafgekalt waere mit de Aelsenaere die dao woonde. Es de sjwal óét waor, leepe ouch 'ne smaer kénjer dao rónjt. De gaaplaepele veurop. 't Ganse dörp begoos zich op de kirmes te spichte.

Pës de volgende kjèr

Zónger richtig Aelser plat op sjwal
Greujt 't Holles plat wie kwal

Ich wil 't mèr gezag höbbe.

Kómplemënte,

Jo van Sjef van An óét de Héí.

Wie beschikt over informatie of foto’s van onze Elsloose vaders/opa’s die in de jaren 1944-1945 met het Amerikaanse leger of andere geallieerde legers, Duitsland zijn binnengetrokken?

We hebben wel fotomateriaal maar weten niet iedereen te plaatsen. Wellicht herkent u uw vader/opa. Graag willen we uw verhalen en foto’s verzamelen, maar we gaan ook inventariseren wie zich allemaal zich aangesloten heeft en waar ze zijn geweest.
We willen dit stuk vergeten geschiedenis graag onderzoeken en vastleggen.

U kunt ons bereiken via email of 

Vanaf nu staan er weer twee boeken online en die zijn dus gratis te lezen/downloaden. Kijk onder "Publicaties"

Beide boeken zijn geschreven door Elsonaar Jo Cobben, die van het Aelsers plat zijn levenswerk heeft gemaakt.

U vindt hier zijn lijvig woordenboek Nederlands-Aelsers Plat onder de titel "De Platte Aelsenaer" 
Dit woordenboek is doorzoekbaar met de sneltoets Ctrl + F6 (Windows) of Command + F (Apple). Het zoekveld verschijnt rechtsboven in de pdf.
Het boek telt 429 pagina's en het PDF-bestand is 88 mb groot.
Zijn werk werd in 2000 beloond met de Cultuurprijs van de Gemeente Stein.

In 2003 schreef Jo een roman onder de titel "De drie èngele van Aelse"
Drie Elslonaren vertellen in de hemel zoveel goeds over Elsloo dat zij van Petrus toestemming krijgen om op verlof te gaan naar de aarde om het Elsloo van vroeger te vergelijken met het huidige. De roman telt 168 pagina's en het bestand is 24 mb groot.

Wij wensen u veel leesplezier!

 

Foto: De Limburger / Ermindo Armino (embedded)

Er komt een kennis- en informatiecentrum over de Maasvallei in het Streekmuseum in Elsloo. Dit zal, na een verbouwing, worden gehuisvest in de huidige bestuurskamer.

In het centrum is straks informatie te vinden over het ontstaan en de ontwikkeling van de Maasvallei, waarover te weinig bekend is bij de bewoners van nu. Kennis over de 'Gouden Eeuw' van de Maasvaart, de authentieke oude kernen met kastelen en schippersbeurzen en de bewoners door de eeuwen heen is niet bij velen bekend. Het centrum zal de kennis die nu nog aanwezig is delen met het publiek. tegelijkertijd zal het een ontmoetingsplek worden en zal het betrokkenheid en bewustwording genereren bij burgers, recreanten, toeristen en ondernemers.

Er komen visuele en digitale presentaties, een bibliotheek, een werk- en leestafel, een koffiehoek en een minibioscoop. Dit sluit goed aan bij de rest van het museum dat in totaliteit dienst gaat doen als Historiehuis van de Maasvallei. In het museum krijgt men informatie over de historie van de Maasvallei in het algemeen en Elsloo in het bijzonder. Er is aandacht voor landschap, geografie, geologie en cultuurhistorie. Het zal uniek zijn voor de Maasvallei op Nederlandse bodem.

Streekmuseum Elsloo werkt samen met Limburgs Landschap, Domein Elsloo en het Dorpsplatform. De kosten voor het centrum bedragen ongeveer 90.000 euro, die deels worden gedekt met subsidies. In augustus start de voorbereiding en ergens tussen februari en mei volgend jaar moet het bezoekerscentrum open gaan. 

Zie ook artikel in De Limburger van 28.05.2020

U kunt vanaf heden het boek "Aanleg Julianakanaal 1935" gratis lezen / downloaden.

224 pagina's met veel foto's. 
Geschreven door Harie Rouvroye en Louis Schreurs. Eindredactie: Piet Spaan

Een uitgave van Heemkundevereniging Maasstreek uit 1996.
De 1e en enige druk van het boek is al sedert 1996 uitverkocht.

Foto's zijn vrij donker omdat door het professioneel scanbedrijf de nadruk is gelegd op goede leesbaarheid van de tekst. De foto's in het originele boek waren overigens ook al vrij donker.
Heel sporadisch zijn er 2e hands exemplaren op internet te vinden. Gezien de zeldzaamheid worden daar vrij stevige prijzen voor gevraagd.

Hier kunt u nog een powerpoint over de aanleg van het Julianakanaal bekijken >
gebaseerd op bovenstaand boek.

---

Hieronder unieke beelden uit ca 1930 gefilmd op de Scharberg bij Elsloo waar graafwerkzaamheden plaatsvinden voor de aanleg van het Julianakanaal. Een groot deel van de oude kern van Elsloo werd gesloopt en afgegraven.

Streekmuseum Elsloo is een onafhankelijke stichting waarvan het bestuur samen met een conservator en met een team van een 30-tal enthousiaste vrijwilligers de organisatie draait. Zonder hen zou het museum niet kunnen functioneren. De vrijwilligers zijn met een aantal taken belast, zoals:

Ontvangst van bezoekers en gasten
Minimaal twee vrijwilligers zijn tijdens openingstijden aanwezig. Zij geven informatie en gidsen bezoekers door het museum en desgewenst door de historische dorpskern. Deze vrijwilligers werken volgen een rooster en kunnen zelf bepalen hoeveel dagdelen zij inzetbaar zijn.

Rondleiden van bezoekers en schoolklassen
Een aantal vaste vrijwilligers houdt zich bezig met het geven van rondleidingen. Voor iedere aanvraag van een school of groep worden zij speciaal begeleid. Op deze manier heeft het museum vaste groepen van diverse scholen die ieder jaar het museum bezoeken.

Activiteitenteam
Diverse vrijwilligers zijn betrokken bij de realisatie van bijzondere projecten, zoals regelmatige thema-exposities en de nostalgische modeshow. Ook zorgen zij voor de promotie en PR. Deze vrijwilligers kunnen ook projectmatig ingezet worden.

Assisteren bij de opbouw van tentoonstellingen, behoud en beheer
Een aantal vrijwilligers houdt zich bezig met taken zoals het beheer van de collectie, de opbouw van tentoonstellingen, het bijhouden van het klein onderhoud.

Daarnaast zijn er nog andere projecten die door vrijwilligers worden uitgevoerd, waaronder de digitalisering van de collectie.